Page 17 - Matematik Yaz Okulu

TASARIM VE GÖZLEM HİKÂYESİ OLARAK GEOMETRİ M A TEM A TİK SEFERBERLİĞİ
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Daire, deltoit, kare veya üçgenin sadece alanını ve çevresini mi hesaplıyoruz? Günlük yaşamda
geometrik şekillerin nerelerde kullanıldığına hiç dikkat ettiniz mi? Örneğin yürürken kaldırım taşları
üzerindeki şekillerin size tanıdık geldiği olur mu?
İslam dünyasında önemli bir yeri olan minberlerin üzerinde çok farklı şekiller yer alır. Bu minberlere
dikkatlice baktığınızda geometrik şekillerin bir araya getirilmesi ile oluşturulan desenlerin farklı
örüntülerden meydana geldiğini kolaylıkla fark edebilirsiniz.

Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğr. Gör. Naciye DETSELİ’nin “Selçuklu Dönemi
Ahşap Minberlerine Bir Örnek: Konya Alâeddin Camii Minberinin Desen Analizi” araştırmasında
kullanılan görsel yanda verilmiştir. Minberin üçgen bölümünün adı aynalıktır. Aynalığın dik
kenarı 222 cm, yatay kenarı 233 cm ve çapraz kenarı (hipotenüs) 317 cm’dir. Bu bölümde 3 tane
sekiz kollu, 6 tane sekizgen, 4 tane yarım sekizgen, 52 tane altıgen ve 32 tane de beş kollu yıldız
ile 9 tane sekiz kollu yarım yıldız bulunmaktadır.

Desen oluşumları Sierpinski üçgeninde olduğu gibi bir düzen içindedir. Aşağıda Sierpinski üçgeninin

görseli verilmiştir.

Sierpinski üçgeni oluşturulurken başlangıç olarak eşkenar bir üçgen çizilir. Sonra bu üçgenin
kenarlarının orta noktaları işaretlenerek birleştirilir ve 1. adımda gösterilen şekil oluşur. 1. adımda

oluşan siyah üçgenlerin yine kenar orta noktaları işaretlenerek birleştirilir ve 2. adımda gösterilen
şekil oluşur. Bu işlemler devam ettirilerek yeni üçgenler oluşturulur. Bu üçgenlerdeki alanın değişimi

sizce nasıl adlandırılabilir?

17