Page 130 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı
P. 130

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI                                                                       2. ADIM




        5.   Jacques Usta: Efendim, arabacınızla mı konuşmak istiyor-  6.   Argolis Ovası’ında, Mykenai Kalesi üstünde Pelops oğulları-
            sunuz, yoksa aşçınızla mı? İkisi de benim…             nın sarayı. Solda Hera Tapınağı. (Mykenaili kadınlardan olu-
            Harpagon: İkisiyle de.                                 şan bir koro sahneye çıkar.)
            Jacques Usta: İyi ama ilk önce hangisiyle?             Elektra:  Ey soylu ailelerin kızları!

            Harpagon: Aşçı ile.                                               Acımı avutmak için buraya geldiniz;
            Jacques Usta: Lütfen biraz bekleyin. (Sırtından arabacı ka-                biliyorum, anlıyorum, gözümden
            putunu çıkarır, aşçı kılığıyla görünür.)
                                                                              bir şey kaçmıyor, ama vazgeçemiyorum,
            Harpagon: Bu merasim de ne oluyor, yahu?
                                                                            zavallı babama ağlamaktan kendimi alamıyorum.
            Jacques Usta: Buyurun, sizi dinliyorum.
                                                                   Koro:     Sözlerinde pek ileri gitme, dikkat et.
            Harpagon: Jacques Usta, bu akşam yemeğe misafirler davet                Felaketinin nereden geldiğini bilmiyor musun?
            ettim.
                                                                             Kendini böylesine acıklı duruma düşüren sensin.
            Jacques Usta: Hangi dağda kurt öldü?
                                                                             Yüreğin daraldıkça kendini tutmadın,
            Harpagon: Söyle bakayım, bize güzel yemekler pişirecek misin?
                                                                             her zaman kavga çıkararak  acılarına acı kattın.
            Jacques Usta: Neden pişirmeyeyim? Siz yalnız paradan ha-
            ber verin.
                                                                   Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
            Harpagon: Al sana... Gene para! Başka bir şey bilmezler ki
            zaten: “Para, para, para.” Para aşağı, para yukarı. Dillerine   A)  Manzum olarak kaleme alınmıştır.
            pelesenk etmişler bunu!                                B)  Kahramanlar yüksek tabakaya mensuptur.

            Valere: Münasebetsizlik olursa bu kadar olur. Bol para ile gü-  C)  Trajedi türünde bir tiyatro eserinden alınmıştır.
            zel yemekler pişirmek de sanki bir marifetmiş gibi, yahu onu
            babam da bilir; ben usta diye az para ile sofra donatmasını   D)  Kahramanların fiziksel özellikleri verilmiştir.
            bilene derim.
                                                                   E)  Tarihî ve mitolojik bir dönem anlatılmıştır.
            Jacques Usta: Az para ile sofra donatmak mı?
            Valere: Ne sandın ya?
                                                               7.   Moliére yaşadığı dönemdeki burjuva sınıfın yaşam tarzını, kişilik-
            (…)                                                    lerini en iyi şekilde hicveden ve komedi ile harmanladığı bu eser-

            Valere: Yaşamak için yemeli, yemek için yaşamamalı.    leri tiyatro sahnesine taşıyan bir yazardır. Sahip olduğu sivri dil
                                                                   ve yetenekli kalemi ile komedyanın önde gelen ismi olmayı ba-
            Harpagon:  Ya!  Duydun  mu?  Hangi  büyük  adam  söylemiş
            bunu?                                                  şarmıştır. En ünlü oyunlarından biri olan Cimri, yazıldığı döneme
                                                                   ve bugüne damgasını vurmuş ünlü bir hiciv örneğidir. Moliére’in
            Valere:Adı hatırımdan çıkmış.                          beş perdelik komedisi, zengin bir burjuva olan cimri Harpagon’un
            Harpagon: Unutma da yaz bana bunu: Yemek odasının oca-  etrafında şekillenir. Moliére, eserinde 17. yüzyıl Paris burjuvazisi-
            ğı üstüne altın yaldızla yazdıracağım.                 ni ele alır. Paraya her şeyin üstünde bir değer atfeden, parayı ya-
                                                                   şamının merkezine yerleştirip bütün insani değerleri hiçe sayan,
            Bu parça ile ilgili,                                   kendisine yabancılaşan bu insanları başarılı bir şekilde ortaya
                                                                   koyar. Para yüzünden özgürlüğünü kaybeden ve tamamen para
                   I. Kahramanları soylu kişilerden seçilmiştir.
                                                                   etrafında şekillenen toplumsal ilişkileri komedi ile harmanlayarak
               II. Kişilerin karakter özelliklerini yansıtan ifadeler vardır.  bizlerin gözü önüne koyar. Bu eserin hâlâ ünlü olmasındaki asıl
              III. Çatışma, ironik bir şekilde verilmiştir.        sebep de bence tam burası, yani evrensel olması.

            yargılarından hangilerine ulaşılabilir?                Bu parçadan Moliére ile ilgili,
                                                                    I. Kendini toplumun üstünde gören elit sınıfı eleştirdiği,
            A) Yalnız I        B) I ve II             C) I ve III
                                                                    II. Dönemin dinî kurumları tarafından hoş karşılanmadığı,
                      D) II ve III                     E) I, II ve III
                                                                   III. Çok farklı kesimlere hitap etmeye çalıştığı,
                                                                   IV. Eleştiriye mizahı katık ettiği
                                                                   yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

                                                                   A) Yalnız II       B) Yalnız III           C) I ve II
                                                                                      D) II ve III                           E) III ve IV






        128
   125   126   127   128   129   130   131   132   133   134   135