Page 137 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı
P. 137
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI AYT 3.
ADIM
Geleneksel Türk Tiyatrosu
1. Sühens-ı gülistan-ı nezahet 2019 AYT
Nihal-i gonce-i bağ-ı zerafet
4. 4. (I) Genellikle “gölge oyunu” olarak nitelendirilen Karagöz; çıra, Genellikle “gölge oyunu” olarak nitelendirilen Karagöz; çıra,
(I)
Söyledikçe sergüzeşti verir bezme letafet mum,
mum, lamba gibi bir aydınlatma kaynağı ile yarı saydam bir lamba gibi bir aydınlatma kaynağı ile yarı saydam bir
perdeden
Dinle imdi bende-i acizden bir hoş hikâyet perdeden yararlanılarak oynanır. (II) Karagöz ile Hacivat’ın ba-yararlanılarak oynanır. (II) Karagöz ile Hacivat’ın ba-
şından
şından geçen olayların anlatıldığı oyunda Çelebi, Bebe Ruhi, geçen olayların anlatıldığı oyunda Çelebi, Bebe Ruhi,
Bu parçada verilen ifadeler aşağıdaki türlerden hangisiyle
Tuzsuz
Tuzsuz Deli Bekir gibi yardımcı tipler de vardır. (III) Karagöz Deli Bekir gibi yardımcı tipler de vardır. (III) Karagöz
ilgilidir?
oyunu;
oyunu; giriş, muhâvere, fasıl ve bitiş olarak adlandırılan dört giriş, muhâvere, fasıl ve bitiş olarak adlandırılan dört
bölümden meydana gelir. (IV) Karagöz şakacı, nüktedan, me-meydana gelir. (IV) Karagöz şakacı, nüktedan, me-
A) Köy seyirlik oyunları B) Orta oyunu bölümden
raklı
raklı ve patavatsız bir tipi canlandırırken Hacivat medrese kül-ve patavatsız bir tipi canlandırırken Hacivat medrese kül-
C) Karagöz D) Meddah
türüyle yetişmiş eğitimli bir tiptir. (V) Toplumun aksayan yönle-yetişmiş eğitimli bir tiptir. (V) Toplumun aksayan yönle-
türüyle
E) Tuluat rinin eleştirildiği oyunda Karagöz mendil, baston, sandalye gibi eleştirildiği oyunda Karagöz mendil, baston, sandalye gibi
rinin
aksesuarları kullanırken Hacivat bu aksesuarları kullanmaz.
aksesuarları kullanırken Hacivat bu aksesuarları kullanmaz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir
Bu
bilgi
bilgi yanlışıyanlışı vardır? vardır?
2. PİŞEKÂR – Akşamı şerifleriniz hayrolsun muhterem seyir-
A) I B) II C) III D) IV E) V
ciler… Hoş geldiniz sefalar getirdiniz… İşte çıktık meydâne,
başlıyor oyunumuz inşallah mutlu olur hepimizin sonumuz…
Efendim bendeniz bu mahallenin eskisi İsmail kulunuz…
Hani ne derler… Sel gider kum kalır, herkes hayattan kendi- 5. (I) Orta oyunu, sahne olarak kabul edilen ve etrafı seyircilerle
ne düşen payı alır… Kim bilir birazdan kimler gelecek, kim- çevrilmiş açık bir alanda oynanır. (II) Orta oyununda, oyuncula-
ler gidecek… Bakalım sine-i devran ne surat gösterecek… rın palanga diye adlandırdıkları oyun alanı, herhangi bir yerde
Amma benim pehlivanım. kolaylıkla hazırlanabilir. Bu nedenle oyuncuların belli bir yerde,
her zaman, hazır, sabit bir alanları yoktur. (III) Seyircilerle oyun
ZURNA – Buyur benim pehlivanım.
yeri, ip gerilmiş kazıklarla ayrılır. (IV) Oyunda dekor denile-
PİŞEKÂR – Bu da hesap değil.
bilecek başlıca iki nesne vardır: Birincisi ev olarak kullanılan
ZURNA – Nedir hesabın?
yenidünya adı verilen paravan, ikincisi işyeri olarak kullanılan
PİŞEKÂR – Burnunu ye kasabın… Fotoğrafçı oyununun tak-
ve dükkân adı verilen iskemledir. (V) Oyunlar yazılı bir metne
lidini aldım, çal usûl û ahenk ile… Oyunumuz başlasın erkân
dayandığından birçok oyun günümüze kadar ulaşmıştır.
û adâp ile. Tenezzülün seyredenler zevkiyab olsunlar…
Bu parçada numaralandırılmış ifadelerden hangisinde bir
Bu parça aşağıdaki bölümlerin hangisinden alınmış olabilir? bilgi yanlışı vardır?
A) Fasıl B) Mukaddime C) Muhavere A) I B) II C) III D) IV E) V
D) Bitiş E) Girizgâh
6. Aşağıdaki karşılaştırmaların hangisinde bilgi yanlışı vardır?
2021 AYT Geleneksel Klasik
Türk Tiyatrosu Tiyatro
3. (I) Karagöz ve orta oyunu geleneksel Türk tiyatrosunun belli
başlı türlerindendir. (II) Bunlar, önceden yazılmış ve ezberlen- A) Üç birlik kuralı Üç birlik kuralına
miş metinlere dayanmaktan ziyade gösteriyi ön plana alır. (III)
yoktur. uyulur.
Orta oyununda asıl konunun işlendiği bölüme “fasıl” adı verilirken
Karagöz’de bu bölümün adı “muhavere”dir. (IV) Zaman zaman B) Halk çevresinde Aydın çevrede
her iki oyuna da müzik eşlik eder. (V) Kişiler açısından bir karşı- ortaya çıkmıştır. ortaya çıkmıştır.
laştırma yapılırsa Karagöz’deki Hacivat’ın orta oyunundaki karşı-
C) Sahne yoktur. Sahne vardır.
lığı Pişekâr, Karagöz’ün karşılığı ise Kavuklu’dur.
D) Ön hazırlık yapılmaz. Ön hazırlık yapılır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bil-
E) Yazılı bir metin vardır. Doğaçlama oynanır.
gi yanlışı vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
135