Page 89 - 3 ADIM AYT FELSEFE GRUBU

SOSYOLOJİ
AYT 2.
ADIM
Toplumsal Yapı

1. I. Fiziksel çevre 4. “Toplumsal Yapı” ünitesinde öğretmen kent ve köy toplumsal
yapısının özellikleri ile ilgili aşağıdaki tabloyu öğrencilerinin
II. Mimari
doldurmasını istemektedir. Öğrenciler numaralandırılmış her bir
III. Teknoloji
madde ile ilgili “ * ” işaretini tabloda uygun yerlere yerleştirecektir.
IV. Toplumsal değerler
MADDELER KÖY KENT
V. Toplumsal normlar 1 Nüfus yoğunluğu daha fazladır. … …
VI. Statü ve roller 2 Toplumsal ilişkiler ikincildir. … …
3 Ekonomik etkinlik daha çok tarımla sağlanır. … …
Verilenlerden hangileri toplumsal yapıyı oluşturan manevi
4 Toplumsal kontrol yazılı normlarla sağlanır. … …
unsurlar arasında yer almaktadır?
5 Uzmanlaşmamış bir iş bölümü hâkimdir. … …
A) I ve II
B) III ve IV Buna göre aşağıdakilerden hangisinde maddelerin tamamı
C) V ve VI doğru cevaplanmıştır?
D) III, IV ve V A) B) C) KÖY KENT
KÖY
KÖY
KENT
KENT
E) IV, V ve VI * * *
* * *
* * *
2. Toplumu oluşturan ögeler insan yaşamının ürünü oldukları için * * *
çok çeşitlidir. Bu nedenle toplumsal yapı, toplumun hem maddi
* *
hem manevi yönünü içine alan bir kavramdır. Maddi yön fiziki
D) E)
yapıyı, manevi yön kültürel yapıyı oluşturur. KÖY KENT KÖY KENT
* *
Buna göre aşağıdakilerden hangisi diğerlerine göre toplumsal
* *
yapının farklı bir yönüne örnek verilebilir?
* *
A) Üzerinde yaşanan toprak parçasının özellikleri * *
B) Ülkenin coğrafî konumu
* *
C) Yer altı ve yer üstü zenginlikleri
D) İnsanlar arası sosyal ilişkiler ağı
E) Nüfusun yerleşim biçimi
5. Uyarlama, sosyokültürel değerleri birbirinden farklı birey ya da
grupların karşılıklı ödünler vererek uzlaşmalarını sağlayan bir
3. Metropoller sanayi ve ticaret başta olmak üzere birden fazla etkileşim türüdür. Uyarlama etkileşiminde, grupları yönlendirme
merkeze ayrılmıştır. Metropoller sadece kendilerine değil çevrelerine gücüne sahip hükûmet gibi otoriteler ya da sivil toplum kuruluşları
de üretim, ticaret, ulaşım, kültür, sanat, hizmet sektörü, eğitim gibi çatışan grupları uzlaştırmak için özel programlar geliştirir ve
birçok alanda hitap edebilen çok merkezli kentlerdir. Bu tip kentlerin çatışmayı en aza indirecek şekilde bütün toplumsal grupların
bir bölgesi sanayi merkezi iken başka bir bölgesi ticaret merkezi kültürel taleplerini karşılamaya çalışır. Bu anlamda uyarlama,
durumunda olabilmektedir. birey ya da grupları içinde yaşadıkları topluma uyumlu hâle
getirme süreci ve bu yönde uygulanan politikalardır.
Buna göre metropollerle ilgili aşağıdaki çıkarımlardan
Buna göre aşağıdakilerden hangisi toplumsal etkileşim
hangisi doğrudur?
tiplerinden uyarlamaya örnektir?
A) Kişilere sağlamış oldukları iş imkânlarından dolayı oldukça
A) Ailelerin çocuklarını sokağa çıkma yasağı ile baskı altına
kalabalık bir nüfusa sahip olduklarından sürekli göç almakta
alması
ve kapladıkları alanlar genişlemektedir.
B) Savaş esirlerinin düşmana bilgi vermeye zorlanması
B) İnsanlar arası birincil ilişkiler sonucunda ortaya çıkan statü,
C) Göçle memleketlerinden İstanbul’a gelen ailelerin kent
rol, değer ve anlamlar da ortak mahiyettedir.
toplumsal yaşamına uygun davranmaya zorlanması
C) Akrabalık bağları güçlü olduğundan geniş aile denen aile
tipi görülmektedir. D) Maçta rakip takımı yenerek oyuncuların kupayı kazanmaya
D) Tarımda makineleşmenin artması ile üretim geçimlik çalışması
olmaktan çıkmış pazar için üretime dönüşmüştür. E) Almanya’da yaşayan Türk göçmenlerin Alman toplu-
E) Dış toplumsal çevre ile ilişkileri sınırlı olduğundan içine muyla yaşadıkları uyum sorunlarını gidermek için Alman
kapalıdır, doğal çevreye bağlılık ise fazladır. hükûmetinin ücretsiz dil kursu açması

87