Page 90 - 3 Adım AYT Felsefe Grubu

SOSYOLOJİ 2. ADIM

6. Toplumsal etkileşim tiplerinden rekabet, çatışma ve uyum 8. Toplumsal yapının maddi ve manevi olmak üzere iki ögesi
birbirleriyle bağlantılı olan kavramlardır. Rekabet, iki veya vardır. Toplumsal yapının maddi ögesi, o toplumun yerleşim
daha fazla birey yani gruplar arasında belirli bir ödüle ulaşmak tarzı, mimari yapısı hakkında fikir sahibi olmamızı sağlarken
için yapılan yarıştır. Temel amaç rakibe üstün gelmektir, manevi ögesi ise grupları, statü ve rolleri, değerleri, normları
kişiler birbirlerine değil de hedeflerine yönelir. Rekabet bir ve ilişki biçimleri ile ilgili bilgi verir.
zıtlaşmaya (düşmanlığa) dönüştüğünde çatışma ortaya çıkar.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi toplumsal
Taraflar birbirlerine yönelirler, her iki grubunda diğerini ortadan
yapıyı oluşturan maddi ögelerden birisi değildir?
kaldırma çabası vardır. Uyum ise birlik ve beraberliği korumaya,
çatışmaları önlemeye yönelik davranışlardır. A) Coğrafi konum
Buna göre, B) Nüfus
C) İklim
I. Bir ilimizdeki iki otobüs firması İstanbul’a yolcu taşımak-
D) Kurumlar
tadır. A firması sahibi B firmasına “Bilet fiyatlarımız yüksek,
E) Yeraltı ve üstü kaynaklar
fiyatlarımızı aşağı çekelim.” şeklinde teklifte bulunur. B
firması kabul etmez, A firması sahibi de daha fazla yolcu
taşıyabilmek ve müşteri memnuniyetini sağlamak için fi-
yatlarını indirir. Buna bakarak B firması da fiyat indirir.
II. Müşteriler fiyatlardan memnundur ama gerekenden
fazla indirim olduğu için kalite düşmüştür. Neticede iki
firma anlaşarak bilet fiyatlarında ayarlamaya giderler
ve bu durumdan hem firma sahipleri hem de müşteriler
9. Toplumsal tabakalar arasındaki ilişki, toplumlara göre farklılık
memnun olurlar.
arz eder. Sosyal hareketliliğe göre şekillenen tabakalaşma
örnekler sırasıyla aşağıdaki toplumsal etkileşim tiplerinden sistemi; açık, kapalı ve yarı kapalı sınıf tabakalaşması olmak
hangisine karşılık gelir? üzere üç grupta toplanır.
I. II. Buna göre açıklamada dikkat çekilen tabakalaşma sistemi
A) Rekabet - Uyum sosyal hareketliliğin aşağıdaki özelliklerinden hangisine
B) Çatışma - Uyum göre gruplandırılır?
C) Çatışma - Rekabet A) Sosyal ilişkilerdeki yapılanmaya göre
D) Uyum - Rekabet
B) İnsan ilişkilerindeki ekonomik unsurlara göre
E) Rekabet - Çatışma
C) Sorunların çözümüne göre
D) Sosyal kesimler arası geçiş koşullarına göre
E) Kişisel tercihlerin yaptırım gücüne göre
7. Türk toplumu, cumhuriyetin ilk yıllarında uzun süren savaşların ve
belli dönemde uğradığı işgallerin etkisiyle büyük yoksulluk içinde
bulunmuştur. Bu durum tabakalar arasında sosyal mesafenin
mevcut olmadığını da gösterir. 1950 sonrası meydana gelen
sanayileşme ve ekonomik büyüme şehirlerin büyümesine neden
olmuş ve yeni sınıflar ortaya çıkmıştır. 1980’den günümüze ise
Türk toplumu gelişmeye devam etmiş ve orta tabakayı geniş
tutma hedefi taşımıştır.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki çıkarımlardan hangisi
10. Feodal Dönemdeki Avrupa’da sosyal sınıflar senyörler, ruhban
kesinlikle yapılamaz?
sınıfı ve avam tabakası olarak ayrılmıştı. Bu tabakalardan ba-
A) Günümüzde tabakalaşma piramidinde üst tabaka geniş zıları zamanla soylu olabiliyordu. Kral toplumsal tabakalaşma
yer tutar. sisteminin belirleyicisi durumundaydı. İstediklerini soylu, iste-
B) Cumhuriyetin ilk yıllarında alt tabakadaki nüfusun sayısı diklerini ayrıcalıksız insanlar yapabiliyor ve sıradan kimselere
fazladır. de toprak verebiliyordu.
C) Savaş sonrasında tabakalar arasındaki farklılık büyük Bu parça aşağıdaki kavramlardan hangisini örneklendirmektedir?
oranda ortadan kalkmıştır. A) Açık sınıf tabakalaşması
D) 1950’lerden sonra köylerden şehirlere hızlı göç B) Kapalı tabakalaşma
yaşanmıştır. C) Yatay hareketlilik
E) Türkiye tarım toplumundan sanayi toplumuna doğru D) Yarı kapalı tabakalaşma
ilerlemiştir. E) Dikey hareketlilik

88