Page 139 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 139
68 BİYOLOJİ 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
1. Dişi Caretta caretta’lar yuvalarına bir seferde yüzden fazla yumurta bırakabilir. Bu durum diğer canlı
çeşitlerine göre bir avantajdır. Öyle ise neden Caretta caretta’ların korunmaya ihtiyaçları vardır?
Yönerge Aşağıda verilen metni okuyarak soruları cevaplayınız.
2. Caretta caretta’ların yuvadan çıkışlarını gözlemlemek için en uygun saat aralığı sizce ne olur? Ge-
rekçesiyle açıklayınız.
3. Caretta caretta’ ları korumak için çalışmalar yapan bir araştırma merkezinin gönüllüsü olduğunuzu
düşünün. İnsanları bilgilendirmek için hazırlayacağınız broşürlere neler yazardınız?.
4. İklim değişikliğinin Caretta caretta’lar üzerindeki etkilerine ilişkin tahmini bir senaryo yazınız.
Görsel: Leopar foku
Antarktika’da yaşayan foklar arasında en dikkat çekici tür leopar fokları (Hydrurga leptonyx)'dır. Leopar
5. Caretta caretta yuvalarını sahildeki predatörlerden(avcılardan) korumak için neler yapılabilir? fokları; Antarktika’daki en yırtıcı hayvanlardan birisidir. Dünya üzerinde sadece Antarktika, Falkland
Adaları ve Güney Georgia’da yaşarlar. Leopar fokları, adlarını benekli derilerinden ve yırtıcı olmaların-
dan dolayı alırlar. Penguen ve kril gibi küçük hayvanlarla beslenirler. Ancak asıl besin kaynakları, yengeç
yiyen fok ve Antarktika kürklü foku gibi diğer foklardır. Yassı kafaları ve uzun ön yüzgeçleri suyun içinde
çok hızlı hareket etmelerini sağlar. Kıta çevresinde fokların çoğu, büyük koloniler oluştururken son yıl-
larda nesli tükenmekte olan canlılar listesine alınmışlardır.
6. Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) yuvalama Buzullar ile Grönland ve Antarktika'daki dev buz kütleleri, küresel ısınma sonucu daha hızlı eriyerek
sonrası denize dönen Caretta caretta’lara uydu izleme cihazı takarak onları takibe almaktadır. Uydu okyanuslardaki su miktarını artırmıştır.1901-2010 yılları arasında Dünya genelindeki deniz seviyesi or-
izleme çalışmalarındaki amaç ne olabilir?
talama 19 cm yükselmiştir. Deniz seviyesinin yükselmesi, alçak kıyı şeritlerinde sele ve bazı adaların su
altında kalmasına neden olabilir. Daha yüksek deniz seviyesi, yavru balıklara ve diğer kıyı ekosistemin-
deki yaban hayatına zarar verebilir. Planktonlar, kutuplarda buzun alt kısmında yetişen küçük algleri
yer. Küçük balıklar, kriller ve diğer bazı deniz canlıları da planktonlarla beslenir. Besin zincirinin diğer
basamaklarını ise balıklar, penguenler ve foklar oluşturur. Ancak küresel ısınma sonucu güney ve kuzey
kutup denizlerindeki buzların erimesi bu besin zincirini bozmaktadır.
7. Caretta caretta’ların sayıca azalması sonucu su ekosisteminde canlıların sayısında ne gibi değişik-
liklere neden olur? 1. Doğal çevrenin, biyolojik çeşitliliği korunmadaki rolü hakkında neler söyleyebilirsiniz?
138
Hazırlayan: Zehra YILDIRIM