Page 134 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 134

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                           BİYOLOJİ 10      66

             3.ÜNİTE > Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları  Kazanım 10.3.3.2. Biyolojik çeşitliliğin yaşam için önemini sorgular.
             Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi, Bilim, Mühendislik   Alan Becerileri: Tahmin Etme Becerisi
             ve Matematik  Okuryazarlığı Becerisi, İletişim Becerisi
             Etkinlik İsmi                   AVLAN GÖLÜNE NE OLDU?                              30 dk
                        Biyolojik çeşitlilik ve endemik türlerin küresel ve millî bir miras olduğunu açıklayabilmek. Tabiattaki canlıların önemli
             Amaçları   işlevleri olduğunu; biyolojik çeşitliliğe, ekosistemin doğal işleyişine saygı göstermenin  ve bunlara müdahaleden kaçın-      Bireysel
                        manın önemini analiz edebilmek.

              Yönerge  Aşağıda verilen metni okuyup, grafiği inceleyerek soruları cevaplayınız.

            Avlan Gölü, Antalya’nın Elmalı ilçesinde bulunmaktaydı. Göl, 1980’li yıllarda sıtmayla mücadele adı
            altında tarım arazisi elde edilmesi amacıyla kurutulmuştu. Göl, kurutulmadan önce 850 ha’ lık bir alan
            kaplamaktaydı. Ancak Toros Dağlarına açılan bir tünel ve kanal yardımıyla Avlan Gölü kurutulduktan
            sonra bölge ikliminde değişiklikler meydana gelmiştir. Alandaki taban suyunun, 8-10 m’ den 80-90 m
            derinliğe çekildiği tespit edilmiştir. Gölün bulunduğu alandaki tarım arazilerinde bazı değişiklikler ol-
            muştur. Bitki örtüsü bu durumdan olumsuz etkilenmiştir. Elma ağaçları kurumuş, tarımda elde edilen
            ürün miktarında önemli azalma meydana gelmiştir. Zamanla göl çevresindeki köylerde nüfus azalmış, su
            kuşları alanı terk etmiştir. Bölgeye kuşların gelmemesi, elma ağaçlarına zarar veren parazit canlı sayısın-
            da artışa neden olmuştur. Yaşanılan bu olumsuzluklardan dolayı gölün önemi anlaşılmış gölde yeniden
            su tutma çalışmaları başlatılmıştır. Ancak bozulan ekosistem sağlıklı bir yapıya henüz tam anlamıyla
            kavuşturulamamıştır. Bu konuda çözüm arayışları devam etmektedir.
                             Grafik: Avlan Gölü’nün 1959-2005 Yılları Arasında Bölge İklimine Etkisi
                             70
                                                                                          1959-1966
                             60
                                                                                          1980-1995
                             50
                                                                                          2000-2005
                             40
                             30

                             20
                             10
                              0

                            -10
                            -20                                               Yıllık
                                                    Yıllık   Toprak   Yıllık
                                Minumum Maksimum  Ortalama   Yüzey   Ortalama  Ortalama
                                 Sıcaklık  Sıcaklık                          Rüzgar
                                                   Sıcaklık  Sıcaklığı  Nisbi Nem
                                                                              Hızı
                       1959-1966  -0,6     20,9     10,1     4,98     55      1,2
                      1980-1995   -8,91    34,75    12,58    16,3    53,5     1,4

                      2000-2005   -9,13    36,45    13,25    15,2    52,33    1,8


              1.  Avlan Gölü ekosistemine ait örnek bir besin zinciri tasarlayınız.














                                                                                                   133
   129   130   131   132   133   134   135   136   137   138   139