Page 138 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 138

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                           BİYOLOJİ 10      68


             3.ÜNİTE > Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları  Kazanım 10.3.3.2. Biyolojik çeşitliliğin yaşam için önemini sorgular.
             Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi  Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi,Tahmin Etme Becerisi
             Etkinlik İsmi    BİRAZ SESSİZLİK, CARETTA CARETTA’LAR YUMURTLUYOR                   25 dk
             Amaçları   Biyolojik çeşitliliğin önemini anlayabilmek..                              Bireysel

              Yönerge  Aşağıda Caretta caretta’nın özellikleri ile ilgili bir metin verilmiştir. Metinden yararlanarak soruları
                     cevaplayınız.












                                               N san ayı  çer s nde ç  leşmeye
                                               başlayan Caretta caretta’lardan   Den ze ulaşma yavrular  ç n
                                              d ş  b reyler yumurta bırakmak    zorlu b r süreçt r. Öncel kle
                Okyanusları kat eden sev ml     ç n sah le çıkarken, çevreden     yumurta avcılarından
                 den z kaplumbağalarından       gelecek uyarılara karşı çok       kurtulmaları gerek r.
                Caretta caretta ( r baş den z   hassastırlar, kend ler n  güvende   Köpekler, t lk ler, kum
                 kaplumbağası) beslenme,       h ssetmezlerse yuva yapmadan      yengeçler  Caretta caretta
                   kışlama ve yuvalama         den ze ger  dönerler. Yuvaya       yuvalarını eşeleyerek
                   dönemler   ç n farklı       bırakılan yüzlerce yumurtadan   yumurtaları yerler. Yumurta-
                 ülkeler n sah ller n  terc h   sadece b r tanes  er şk n hâle   dan çıkmayı başaran Caretta
                 eder. Türk ye’dek  Patara,    geleb l yor onun da yumurta     caretta’lar den z parıltısı ve ay
                  Çıralı ve İztuzu sah ller    bırakacak olgunluğa er şeb lmes    ışığı sayes nde den ze
                Caretta caretta’ların yumurt-   ç n 20 yılın geçmes  gerek yor.   ulaşırlar. Sah ldek  ışıklar
                 lamak  ç n terc h ett kler    Caretta caretta’ların c ns yet n    yavruların den z yer ne ters
                 sah llerden sadece b rkaç     sıcaklık bel rler. Yuva der nl ğ    yöne yönelmes ne karada
                       tanes d r.               sıcaklığı 30 °C üzer nde  se    kaybolup g tmeler ne neden
                                              yumurtadan d ş  b reyler, 30 °C           olur.
                                               altında  se erkek b reyler çıkar.













                                                                                Caretta caretta’ları bekleyen
                                                                                tehl keler n başında köpek
                                                 Dünya Doğayı Koruma            balıkları gelmekted r. Fakat
                  Yavru ve genç Caretta         B rl ğ ’n n (IUCN) kırmızı     yapılan çalışmalar sonucunda
               caretta’ların bes n kaynakları   l stes nde bulunan Caretta      Caretta caretta’ların ölüm
                su yosunları g b  plankton k    caretta’lar alınan önlemler     nedenler n n büyük çoğun-
                canlılardır. Yet şk n Caretta    sayes nde tehl kede “EN”       lukla  nsan kaynaklı olduğu
               caretta’lar  se etç l hayvanlar-  statüsünden “Duyarlı (UV)”     bel rlenm şt r. Den ze atılan
               dır. Çene kasları çok kuvvetl    statüsüne  nmey  başardılar.   plast k poşet ve ş şeler  y yen
               olduğu  ç n yumuşakçaları ve     Bu sev nd r c  b r haber olsa   Caretta caretta’lar ölmekted r.
                 den z analarını çok rahat       da tehl ke hâlâ sürmekte,      Den z araçlarının çarpması
                      y yeb l rler.             Caretta caretta’ların nes ller     le b l nçl  avlanmalar veya
                                                azalmaya devam etmekted r.     balıkçı ağlarına takılmalar da
                                                                                  d ğer ölüm nedenler
                                                                                 arasında yer almaktadır.




                                                                                                   137
   133   134   135   136   137   138   139   140   141   142   143