Page 48 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 10 23

1.ÜNİTE > Hücre Bölünmeleri Kazanım 10.1.2.2. Eşeyli üremeyi açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi, Sınıflandırma Becerisi
Etkinlik İsmi EŞEYLİ ÜREME SONUCU ÇEVREYE UYUM 20 dk
Amaçları Eşeyli üreme sonucu meydana gelen tür içi çeşitliliği ve çevreye uyum yeteneğini açıklayabilmek. Bireysel

Yönerge Eşeyli üremenin tür içi çeşitliliğe etkisi ile ilgili aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.

Canlıların nesillerini devam ettirmek için kendilerine benzer yeni bireyler meydana getirmesine üreme
denir. Üreme, eşeyli ve eşeysiz olmak üzere ikiye ayrılır. Eşeyli üreme, dişi ve erkek üreme hücrelerinin
birleşmesi ile oluşur. Tür içi çeşitliliği sağlar ve yeni oluşan canlıların değişen çevre şartlarına uyum yapa-
bilme ihtimali artar. Örneğin bölünerek çoğalan ve eşeysiz üreyen bir mikroorganizma türünde kalıtsal
çeşitlilik son derece kısıtlıdır. Hepsi genetik yönden birbirine benzemektedir. Bu canlıların bir çeşit anti-
biyotiğe dirençsiz olduğunu düşünelim. Bu canlılar bu antibiyotik ile karşılaşırsa hepsi ölür. Ama eşeyli
üreyen bir tür olsalardı tür içi kalıtsal çeşitlilik daha fazla olacaktır. Tür içinde bu antibiyotiğe dirençsiz
bireyler olabildiği gibi dirençli bireylerde bulunur. Antibiyotikle karşılaştıklarında dirençsiz bireyler öle-
cek dirençli bireyler ise türün devamlılığını sağlayacaktır. Bitki, hayvan, mantar ve protistlerde eşeyli
üreme görülür. Eşeyli üremenin temeli mayoza dayanır. Bazı canlılar ise dişi ve erkek üreme hücresini
beraber bulundurur ve kendini dölleyebilir. Bu tür canlılara ise hermafrodit canlılar denir.

1. Aşağıdaki görsellerde farklı canlılar verilmiştir.

1 Kaplan 2 Den zyıldızı 3 Tav an

4 Papatya 5 Bakter 6 H dra

a) Görseldeki canlıların hangileri sadece eşeyli üreme ile çoğalabilir.

b) Deniz yıldızı, bakteri ve hidra eşeysiz üremenin hanhi çeşidini kullanarak çoğalabilirler?

47