Page 119 - Felsefe - 10 | Beceri Temelli

53
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
FELSEFE 10
3. Ünite: Felsefenin Temel Konuları ve Problemleri Kazanım: 10.3.4. Ahlak felsefesinin konusunu ve problemlerini açıklar.
Alan Becerileri: Akıl Yürütme, Sorgulama, İfade Etme ve Yazma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi ÖĞRETMEN

Etkinlik İsmi BAŞKASININ BİÇTİĞİ ELBİSEYE GİRMEK 20 dk.
Etkinliğin Amacı Egoizm (bencillik) görüşünü irdeleyebilme. Bireysel
Gerekli Materyaller: Etkileşimli tahta
Yönerge
Öğrencilere aşağıdaki metni okutunuz ve metne yönelik soruları cevaplamalarını sağlayınız.
a. Metinde geçen elden düşmeci anlayış ile ne
Bazı insanla- kastedilmektedir?
ra kendilerini
başkalarının
içinde aramaları Öğretmene Not
öğretilmiş. Oysa Öğrencilerden yanıtlarını başkaları için
hiç kimse, hiçbir yaşama, kişisel ihtiyaçlarını gözetme, baş-
türlü öz saygıya kalarına karşı fedakâr olma, öz saygısını
ihtiyaç duyma- koruma açısından gözden geçirmeleri
yacak kadar salt istenebilir.
bir alçak gönül-
lülüğe varamaz.
Sağ kalamaz o
zaman. Bu yüz-
Ayn Rand (çağdaş filozof) den de yüzyıllar
boyunca hayırseverliğin, kendinden vermenin b. İnsanın başkasının isteklerine göre yahut
sırf kendi mutluluğu için yaşaması doğru
en yüce ideal olduğu doktrini öğretildiği hâlde
insanoğlu bunu kabul ederken tek kabul ede- mudur? Sizce bu ikisi arasında nasıl bir yol
bileceği biçime sokmuş. Öz saygısını başka- izlenmelidir?
ları kanalıyla aramış elden düşme yaşayarak. Öğretmene Not
Bu da tabii her türlü korkunçluğun kapısını Öğrenci yanıtları şu sorularla geliştirile-
açmış. Gerçekten bencil bir insanın asla kabul bilir.
edemeyeceği türden korkunç bir bencilliğe • İnsanın kendi çıkarını gözetmesi
dönüşmüş. Bugün de dünyanın bencillikten gerekli midir?
yok olmasına engel olabilmek için benliğimi- • Saf çıkarına göre hareket etmesi doğru
zi mahvetmemiz, onu yok etmemiz isteniyor. mudur?
Bugün nelerin nasihat edildiğine kulak ka- • Ne kadar bencil olmaya hakkı vardır?
bartsana. Çevrendeki insanlara bak. Neden acı • İnsan başkalarıyla ilişkilerinde onları
çektikleri, neden hep mutluluk arayıp bir türlü gözetmeli midir?
bulamadıkları merak edilir. Bir insan şöyle • İnsanın yalnızca karşı tarafı düşün-
bir durup kendi kendine “Benim hiç gerçek mesi doğru mudur?
anlamda kişisel bir arzum oldu mu?” diye
sorsa cevabı hemen bulur. Bütün isteklerinin,
çabalarının, rüyalarının, ihtiraslarının hep baş- c. Ayn Rand’a göre herkesin paylaşılabildiği
ka insanlardan gelme bir motivasyon olduğu- bir mutluluk anlayışı söz konusu mudur
nu görür. Aslında çabası maddesel zenginlik yoksa mutluluk kişiye özgü müdür? Rand’ın
uğruna bile değildir, elden düşmecinin hayali fikirlerinin ahlak felsefesinin hangi görüşüyle
sayabileceğimiz saygınlık içindir. Bir onay arar. yakından ilişkili olduğunu değerlendiriniz.
Kendinin olmayan bir onay. Ne o mücadeleden
bir keyif alır, ne de başardığı zaman bir sevinç
duyar. Bir tek şey için bile “Bunu isteyişim, Öğretmene Not
kendim istediğim içindir yoksa komşularım Evrensel ahlak ilkesinin olup olmadığına
bana imrensin diye değil.” diyemez. Ondan ilişkin görüşlerin kısaca hatırlanmasını
sonra da neden mutsuzum diye merak eder. sağlayınız.
Mutluluğun her türü kişiye özeldir. En büyük
anlarımız kişiseldir, kendimizden kaynaklanan
bir motivasyondan gelir, ona el sürülemez. 1

1 Ayn RAND’ın “Hayatın Kaynağı” adlı romanından alıntılanmıştır.
117