Page 74 - Felsefe - 10 | Beceri Temelli

33 FELSEFE 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

“ALIŞKANLIK YANILGISI”
ETKİNLİĞİ
ÖĞRENCİ ÇALIŞMA KÂĞIDI

1. Aşağıda verilen metni okuyup soruları cevaplayınız.

Bir köylü kadın bir danayı doğar doğmaz kucağına oğlunun savunmasız bir köylüyü, bir uşağı öldüre-
alıp sevmiş, sonra da bunu âdet edinmiş; her gün siye dövdüğünü, bir arkadaşını kurnazca ve kahpe-
danayı kucağına alıp taşırmış, sonunda buna o ka- ce aldattığını gördüğü zaman bunu yiğitlik belirtisi
dar alışmış ki dana büyüyüp koskoca öküz olduğu sayarak sevinir.
zaman onu yine kucağında taşıyabilmiş. Oysa bunlar zalimliğin, zorbalığın, dönekliğin
Bu hikâyeyi kim uydurduysa alışkanlığın ne asıl tohumları, kökleridir; çocukta filizlenirler,
büyük bir güç olduğunu çok iyi anlat- sonra alışkanlığın kucağında alabildiğine
mış olacak. Gerçekten alışkanlık pek büyüyüp gelişirler. Bu kötü yöntemleri
yaman bir hocadır ve hiç şakası yok- yaşın küçüklüğüne ve işin önemsizliğine
tur. Yavaş yavaş, sinsi sinsi içimize bakarak hoş görmek tehlikeli bir eğitim
ilk adımını atar; başlangıçta kuzu yoludur. Önce şu bakımdan ki çocukta
gibi sevimli, alçak gönüllüdür ama doğa egemendir ve doğa asıl yeni to-
zamanla oraya yerleşip kökleşti mi murcuk salarken katıksız ve gürbüzdür
öyle azılı, öyle amansız bir yüz takınır sonra da hırsızlığın çirkinliği çalınan şeye
ki kendisine gözlerimizi bile kaldırmaya göre değişmez ki: Ha altın çalmışsın ha bir
izin vermez… iğne. “İğne çaldı ama altın çalmak aklına bile
Bence en büyük kötülüklerimiz küçük yaşımızda gelmez.” diyenlere benim diyeceğim şudur: “İğneyi
belirmeye başlar ve asıl eğitimimiz bizi emzirip çaldıktan sonra niçin altını da çalmasın?” Kendi-
büyütenlerin elindedir. Ebeveynin çocuğun davra- miz sandığımızdan çok daha zenginiz ama bizi ora-
nışlarına etkisi nedir? Çocuk bir tavuğun boynunu dan buradan alarak dilenerek yaşamaya alıştırmış-
sıkar; kediyi, köpeği oyuncak edip yara bere içinde lar: Kendimizden çok başkalarından yararlanmaya
bırakır, anası da ona bakıp eğlenir. Kimi baba da zorlamışlar bizi.
Montaigne, “Denemeler” adlı eserinden alıntılanmıştır.
a) Metinde çocukların kötü alışkanlıklar edinmesinde ebeveynlerin hangi yaklaşımları etkili olmuştur?

b) Montaigne, çocukların kötü davranışlarına yönelik benimsenen eğitim anlayışını niçin eleştirir?

c) Aşağıda verilen ifadelerden hangisi Montaigne’in eğitim anlayışına uygun düşer? Yukarıdaki me-
tinde bu anlayışı destekleyen ifadelerin altını çiziniz.
• “Kötülüğün azı, çoğuna göre meşrudur.”
• “Kötülük kötülüktür, onun azı veya çoğu olmaz.”
ç) Metinde alışkanlıkların insanın içine yerleşip kök saldığı ifade edilmektedir. Sizce insan, alışkanlıkları-
nın iyi ya da kötü olduğunu bilebilir mi? Bu nasıl gerçekleştirebilir?

72
Hazırlayan: Ziver Murat ARKUT