Page 97 - Kimya - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

47 KİMYA 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

DÖNGÜSEL EKONOMİ
Doğanın işleyişinde çöp depolama diye bir kavram yoktur. Bir canlı türünün atıkları, başka bir tür
için besin niteliği taşır. Enerji güneşten gelir; canlılar doğar büyür ve ölürler. Besinler tekrar güvenle
toprakla buluşur ve sistem bu şekilde işlemeye devam eder. Ancak insanlar olarak döngüsel değil
doğrusal bir yaklaşım benimsemiş durumdayız. Bir şeyi alıyoruz, kullanıyoruz ve artık işe yara-
madığı düşüncesi ile çöpe atıyoruz. Bunu her yaptığımızda sınırlı kaynaklarımızı tüketiyor. Toksik
atıkların oluşmasına neden oluyoruz. Bu durum uzun dönemde sürdürülebilirliği olmayan bir kısır
döngüye girmemize sebep oluyor. Yaşamın döngüsel doğasından yola çıkarak kendi düşünce biçim-
lerini değiştirmeyi hedefleyen, sürdürülebilir model döngüsel ekonomi modelidir.

1. Polimer, kağıt, cam ve metal atıklarının geri dönüştürülmesi yoluyla ülkemiz, döngüsel ekonomi
modeli çerçevesinde hangi kazançları sağlamıştır?

2. Türkiye, döngüsel ekonomi uygulaması olan “Sıfır Atık Projesi” verilerine göre, atıkları geri dö-
nüştürme oranına bakıldığında neden Avrupa ülkelerinden geride kalmış olabilir?

3. Pek çok Avrupa ülkesinde her evin kendi deposu bulunur ve hane halkları oluşturdukları çöp mik-
tarına göre çöp vergisi öderler. Kaynağında ayrıştırmayı ve atık miktarını azaltmayı en iyi başaran
vatandaşlar düşük miktarda, atık miktarını azaltmak için çaba göstermeyen hane halkları ise daha
yüksek miktarda vergi öderler. Ülkemiz de polimer, kağıt, metal, cam gibi malzemelerin geri dö-
nüşüm yoluyla ülke ekonomisine katkı sağlayabilmesi için çözüm yolları nelerdir? Bulduğunuz bu
çözüm yollarını arkadaşlarınız ile paylaşıp, işlevselliklerini tartışınız.
4. Okulunuzda ayrıştırılan kağıt, metal, cam ve polimer atıkların hangi aşamalardan geçiyor? Ekono-
mik olarak elde edilen kazançları da düşünerek bir infografik hazırlayınız.

96
Hazırlayan: Bahar Tiryakioğlu