Page 98 - Kimya - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 10 48

4. ÜNİTE > Kimya Her Yerde Kazanım 10.4.1.4. Kozmetik malzemelerin içerebileceği zararlı kimyasalları açıklar.
Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi KOZMETİK ÜRÜNLERİN ANALİZİ 20 dk.

Amacı Kozmetik malzemelerdeki zararlı maddelerin farkına varabilme Grup

1. Yönerge Metni okuyarak soruları cevaplayınız.

TARİHTE KOZMETİK
Kozmetik kullanımının tarihi çok eskilere dayanıyor. Eski Mısır’da kadınların göz kapaklarını boya-
mak için rastık kullandıklarını, Kleopatra’nın cildini beyazlatmak ve yumuşatmak için sütle yıkan-
dığını biliyoruz. Günümüzden 3000 yıl önce, Eski Yunan kadınları kurşun karbonatla boyanarak
yüzlerini soldurmaya çalışıyorlardı. 19. yüzyıla kadar, yüz beyazlatmada, içinde karbonat, hidroksit
ve kurşun oksit bulunan özel bir karışım kullanılıyordu. Her kullanımda bedende biriken bu mad-
deler, sayısız fiziksel rahatsızlığa neden olur; kimi zaman kasların felç olmasına ya da ölümlere yol
açardı. 19. yüzyılda bu ölümcül karışımın yerine, içinde çinko oksit bulunan yeni bir yüz pudrası
kullanılmaya başlandı. Göz farı olarak kurşun ve antimon sülfür, dudak boyası olarak cıva sülfür ve
gözlerin parlamasını sağlamak için de güzelavratotu gibi zehirli maddeler kullanılıyordu.
Günümüzde de saç, cilt vb. pek çok kullanım alanı olan ve bize zararsız görünen kozmetik ürünler,
sağlığımızı olumsuz etkileyebilecek çeşitli kimyasallar içermektedir. Kozmetik ürünlerde bulunan
kimyasallar sadece kullanıcılarına değil çevreye de ciddi zararlar vermektedir.
Bilim Teknik Dergisi, ‘’Kozmetik Ürünlerin Doğru Kullanımı’’ (Düzenlenmiştir.)

Sınıf beş gruba ayrılır. Her grup, aşağıda verilen kozmetik ürünlerden bir tanesinin içeriğini araştırıp
sınıf ortamında sunar ve konu ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplar.

• Cildi nemlendirmeyi ve cilt için gerekli besleyici maddeleri sağlamayı vadeden günlük bakım
kremi
• Saçlarda kepeklenmeyi önlemeyi vadeden kepek önleyici şampuan
• Saçtaki tüm beyazları kapatmayı vadeden saç boyası
• Hoş ve kalıcı koku vadeden parfüm ya da deodorant
• Yıllar boyu renk atmadan kullanılmayı vadeden kalıcı dövme boyaları

1. İncelediğiniz kozmetik malzemenin içeriğinde yer alan sağlığa zararlı maddeleri “koruyucular,
ağır metaller, koku maddeleri, boyar maddeler, ftalatlar…” olarak sınıflandırınız.

2. Sınıflandırdığınız bu maddelerin insan sağlığına ve çevreye zararlarını araştırıp sınıf ortamında
sununuz.

3. Aile büyüklerinizin kullandığı ev yapımı kozmetik ürünleri araştırıp sınıf ortamında sununuz.

97