Page 100 - Kimya - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 10 49

4. ÜNİTE > Kimya Her Yerde Kazanım 10.4.1.5. İlaçların farklı formlarda kullanılmasının nedenlerini açıklar.
Genel Beceriler: Problem Çözme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi GÜÇLÜ BAKTERİ 25 dk.

Amacı Bilinçsiz ilaç kullanımının zararını kavrayabilme Bireysel

Yönerge İlaçların doğru kullanımıyla ilgili metni okuyarak soruları cevaplayınız.

ANTİBİYOTİK DİRENCİ
Antibiyotikler, belirli enfeksiyonlarla savaşan ve doğru kullanıldığında hayat kurtarabilen güçlü
ilaçlardır. Bu ilaçlar, bakterilerin üremesini engeller ya da onları yok eder. Antibiyotikler virüslere
etki etmez. Antibiyotiklerin aşırı ve yanlış kullanımının sonucunda organizmada antibiyotik direnci
gelişir. Antibiyotik direnci, bakterilerin herhangi bir antibiyotiğin varlığına rağmen üreyebilmesi ve
enfeksiyon yapabilmesidir. Antibiyotiğe dirençli bakterilerin öldürülmesi daha zordur ve bu bakte-
rilerin neden olduğu hastalıkların tedavisi daha pahalıdır.
Direnç geliştiğinde antibiyotikler bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde etkili
olamaz. Bu durum, yalnızca antibiyotiği uygun olmayan biçimde kullanan kişi açısından değil,
sonradan dirençli bakteriye yakalanma riski olan herkes için tehlike oluşturur. Antibiyotik dozunun
yetersiz veya aşırı olmasının yanı sıra doz aralıklarının uygunsuz olması da antibiyotik direncine
yol açar. Antibiyotiğin etkili olduğu bakteriler antibiyotiğe maruz kaldığında ölür ancak dirençli
bakteriler büyümeye ve çoğalmaya devam edebilir. Bu dirençli bakteriler, toplumda hızla yayılarak
diğer insanlarda enfeksiyonlara neden olabilir.
Yeni antibiyotikler uzun süredir geliştirilmemektedir. Var olan
antibiyotiklerin gereksiz kullanılması ile gelişebilecek olan
antibiyotik direnci yüzünden, gerçekten ihtiyaç duyulduğunda
kullanılabilecek antibiyotik kalmayabilir. 1928’de, ilk doğal
antibiyotik olan penisilini keşfeden Alexander Fleming 1945
Nobel Ödülü kabul konuşmasında şunları söylemiştir: “Öyley-
se, cahil adamın kendi kendine kolayca düşük doz alması ve
mikroplarını öldürücü olmayan miktarlarda ilaca maruz bıra-
karak onları dirençli hâle getirme tehlikesi var.” Bu sözleriyle
Fleming, antibiyotik direncinin artacağını öngörmüştür.

1. Antibiyotik direncine yol açan etkenler nelerdir?

2. Bilinçli antibiyotik kullanımıyla ilgili araştırma yapıp bu bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.

3. Çevrenizde yanlış ilaç kullanımıyla ilgili karşılaştığınız olayları yazıp sınıfta tartışınız.

99