Page 245 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 118

3.ÜNİTE > Şiir Kazanım A.1.12: Metinden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Şiir ve İsim Tamlaması 10 dk.
Amacı Metinden isim tamlamalarının özelliklerini belirleyebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

İlahi

Hak bir gevher yaratdı kendünün kudretinden
Nazar kıldı gevhere eridi heybetinden

Yidi kat yer yaratdı ol gevherün tozından
Yidi kat yer yaratdı ol gevherün bugından

Yidi deniz yaratdı ol gevher tamlasından
Tagları muhkem kıldı ol deniz köpüginden

Muhamed’i yaratdı maklûka şefkatinden
Hem Ali’yi yaratdı mü’minlere fazlından

Gayib işin kim bilür meğer Kur’an ilminden
Yunus içdi esridi ol gevher denizinden

Yunus Emre, Seçmeler

Kelime Dağarcığı
bugı: Duman. esrimek: Coşup kendinden geçmek, vecde gelmek.
fazl: Fazilet, erdem. gayib: Görünmez âlem. gevher: Cevher.
maklûk: Mahluk, yaradılan. muhkem: Sağlam, sağlamlaştırılmış.
tag: Dağ. tamla: Damla.

1. Kendinin kudreti (kendünün kudreti) tamlamasında belirtili isim tamlamasının hangi özelliği
görülür? Açıklayınız.

2. Deniz köpüğü (deniz köpügi) isim tamlamasına anlam olarak baktığımızda başka köpükler de var
anlamını çıkarabilir misiniz? Buradan yola çıkarak belirtisiz isim tamlaması için nasıl bir özellik
söyleyebilirsiniz?

243
Hazırlayan: Mehmet ATCI