Page 591 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 288

7.ÜNİTE> Anı (Hatıra) Kazanım A.4.15: Metinlerden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Okuma Becerisi

Etkinlik İsmi Bir Bayram Sabahı 25 dk.
Amacı Cümle türlerini ve bunların metin içindeki işlevlerini belirleyebilmek. Bireysel

Yönerge Metni okuyunuz ve soruları metne göre cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Cumhuriyet Bayramı
Atatürk dini ve resmi tüm bayramlara karşı duyarlıydı ama Cumhuriyet Bayramı’nın onun için ayrı
bir özelliği vardı. O gün başka türlü duygular taşır ve heyecanını da hepimize belli ederdi. Bayram-
dan bir gün önce hazırlanmaya başlardı. 29 Ekim’den bir gece önce, yani 28 Ekim gecesi sohbetini
kısa tutar, odasına çekilir ve yatardı. Yine bir gün önceden çalışma odasında veya kütüphanede,
ertesi gün törende ne konuşacağını, neler söylemesi gerektiğini küçük notlar hâlinde toplar, sonra
da hepsinin ortak noktasını tespitle, konuşmasının ana hatlarını çıkarırdı. Hatta birkaç kere de kü-
tüphanede bana dinletmişti. Tane tane, vurguları tam yerinde yaparak konuşmasını hayranlıkla hep
izlerdik. Müthiş güzel bir hitabet sanatı ve etkileyici bir sesi vardı.
29 Ekim sabahı erkenden kalkar, tıraşını hemen olur böylece merasimimiz başlardı. Berber Mehmet
ve Berber Rıdvan ilk önce tıraş dolayısıyla yanına girdiklerinden, Atatürk’ün elini ilk öpenler onlar
olurdu. Yatak odasından çıkışlarından sonra salona gelince, ilk önce salon şefimiz İbrahim Bey, son-
ra ben ve diğer arkadaşlarımız sırayla Atatürk’ün mübarek elini saygıyla öper ve bayramını kutlardık.
Bu el öpme merasimi sırasında öyle bir duruşu vardı ki, sanki askeri bir kıtada, askeri bir törendeydi.
Bu büyük bayram dolayısıyla Atatürk, bütün köşk hizmetlilerinin vazife ve görev kademelerine göre
uygun nakdi ödüller de verirdi. Özetle bu bayramı Atatürk ve bizler adeta kutsal bir gün gibi kutlar-
dık.
(…)

Mustafa Kemal Ulusu, Atatürk’ün Yanı Başında

1. Metnin içinden iki isim cümlesi ve iki fiil cümlesi bulunuz. İsim cümlelerini fiil cümlesine, fiil cüm-
lelerini de isim cümlesine dönüştürünüz.

2. Aralarında öğe ortaklığı olan virgül veya noktalı virgül ile ardı ardına sıralanan cümlelere bağımlı
sıralı cümle denir. Siz de metinde geçen bir bağımlı sıralı cümle yazınız ve bağımlı sıralı cümleye
bir örnek de siz veriniz.

589