Page 123 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

56 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

5. Enerji içeceklerinin sağlık açısından kalp krizi dışında oluşturabileceği sorunlar neler olabilir?

Yönerge Aşağıdaki bilgilerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

6. Yandaki görsel, kalp krizi geçiren bir kalbin anatomik yapısını
göstermektedir. Buna göre hangi damardaki tıkanma sonucu kalp Kalp-damar hastalıklarına yatkınlık kalıtımımızla ilişkilidir. İşlenmiş trans yağ içeren gıdaların tü-
krizi gerçekleşmiştir? Bu görselde de görülen damardaki tıkanma- ketilmesi, hareketsiz yaşam tarzı, sigara ve alkol tüketme, LDL /HDL (kötü kolesterol/ iyi kolesterol)
ya neden olan etmenler neler olabilir? oranının yüksek olması kalp damar hastalığı riskini arttırmaktadır. Öznur, Yasemin, Zehra, Ahmet ve
Şükrü'nün kanlarındaki LDL kolesterol ve HDL kolesterol yoğunlukları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
?

KİŞİLER LDL (mg/dL) HDL (mg/dL)
Hasarlı kalp kası
Öznur 50 80
7. Eğer Arda yanınızda kalp krizi geçiriyor olsaydı Arda’ya yapacağınız ilk yardım ne olurdu? Yasemin 100 120
Zehra 100 40
Ahmet 150 80
Şükrü 130 120

Total kolesterol, HDL ve LDL kolesterol seviyemizin toplamına trigliserit (nötral yağ) yoğunluğunun
8. beşte birinin eklenmesiyle elde edilen değerdir. Tüm dünyada 200 mg/dL üzeri total kolesterol değeri
yüksek kabul edilmektedir. Ayrıca sağlıklı bir yetişkin bireyde olması gereken kan trigliserit düzeyi
150 mg/dL'nin altıdır. 150-199 mg/dL aralığındaki değerler sınırda yüksek, 200-499 mg/dL aralığındaki
değerler yüksek, 500 mg/dL'nin üzeri ise çok yüksek trigliserit seviyelerini işaret eder. Aşağıdaki tablo-
da bu bireylerin trigliserit miktarları verilmiştir.

KİŞİLER TRİGLİSERİT MİKTARI (mg/dL)

Öznur 150
Yasemin 200
Zehra 300
Ahmet 200
Şükrü 550
a) Sağlıklı kalp b) Hasarlı kalp

Üstteki görselde sağlıklı bir kalp ile kalp krizi geçiren kalp anatomileri verilmiştir. Buna göre bu Kalp damar sağlığı açısından bu değerler incelendiğinde HDL miktarı kadınlarda 40 mg/dL, erkeklerde
görseller arasındaki farkları belirtiniz. Arda’nın kalbi bu görsellerden hangisi olabilir? 50 mg/dL olmalıdır. İyi kolesterol seviyesi düşükse toplam kolesterolümüz normal çıkabilir. Oysa bu
durum yüksek toplam kolesterolü olan birinden daha riskli olabilir. Çünkü değerlendirme total koleste-
rol/HDL kolesterol üzerinden yapılmalıdır. İdeal olan, bu oranın 3’ten düşük olmasıdır. İdeal değerden
uzaklaşılması damarlarda yağ birikimini arttırır ve kan akışını yavaşlatarak birçok dolaşım sistemi
hastalığına yol açabilir.

120
Hazırlayan: Dilara KADAK