Page 145 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

67 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

4. Burundan alveollere kadar tüm hava yolu boyunca silli epitel hücreleri ve mukus salgılayan goblet
hücreleri bulunur. Solunum sistemindeki bu hücrelerin bize sağladığı yararlar nelerdir?

1. Yönerge Aşağıdaki tabloda solunum sistemine ait bölümler ve ilgili bölümlerin tanımları verilmiştir. Boş bıra-
kılan yerlere uygun cevapları yazınız.
5. Silli epitel hücreleri ve goblet hücrelerinin aktivitesi, zararlı pek çok etkenle durdurulabilir. Buna göre:
a) Sizce bu yapının çalışmasını engelleyebilecek etkenler neler olabilir? 1. Bölüm Tanım
b) Sil ve mukus aktivitesinin azalması sonucu sizce hangi durumlar ortaya çıkabilir?
c) Akciğerlerimizi koruyan başka yapılar var mıdır? ? Akciğerlerde oksijen ve karbondioksitin değiş tokuş edildiği milyonlarca
küçük hava kesesinden biridir.

Bronş ?

? Göğüs boşluğunun altında büyük bir kubbe şeklindeki kastır.
6. Alveollerin normal fonksiyonlarını görebilmeleri için sürekli açık tutulmaları ve içlerinin de bir
miktar nemli olması gerekmektedir. Alveollerde bu durumu sağlayan faktörün ne olduğunu ve han- ? Boğazda ses tellerini içeren yapıdır.
gi durumdan yararlanarak alveollerin büzülmesini engellediğini belirtiniz.

? Burun ve ağız boşluğu arkasındaki kısımdır.

Trake ?

7. Gaz yasalarından biri de Boyle-Mariotte Yasası’dır. Sabit sıcaklık-
ta, sabit sayıda gaz moleküllerinin yaptığı basınç kabın hacmi ile 2. Yönerge Aşağıda solunum esnasında havanın sistemde ilerleyişi harflendirilerek karışık şekilde verilmiştir.
ters orantılıdır. Kabın hacminin azaltılmasıyla birlikte kap içinde- Havanın sistem içindeki ilerleyişini sıralayınız ve ilgili harfleri kutulara yazınız.
ki basınç artar. Kabın hacmi arttırılırsa basınç da azalır. İnsandaki
soluk alma ve soluk verme mekanizmasını Boyle-Mariotte Yasa- 2. A. Hava alveollere girer.
sı’ndan yararlanarak açıklayınız. V V B. Hava bronşlara dolar.
P P C. Hava akciğerlere doğru hareket eder.
D. Karbondioksit, kandan alveollere geçer.
E. Karbondioksit alveollerden dışarı atılır.
F. Hava vücuda ağız ya da burun yoluyla girer.
G. Oksijen alveollerin nemli yüzeyinde çözünür.
H. Hava, gırtlaktan yutağa doğru hareket eder.
8. Akc ğer hacm Verilen grafikte sağlıklı bir insanın soluk alıp vermesi sırasında akciğer I. Oksijen, kana karışır.
hacmindeki değişim gösterilmiştir. Siz de soluk alma ve soluk verme sı- J. Hava, gırtlaktan geçerek soluk borusuna doğru hareket eder.
rasında akciğerdeki hava basıncı, karın boşluğundaki hacim ve karın
boşluğundaki basınç değişimlerinin grafiklerini çiziniz.

Soluk Soluk 3. Yönerge Soluk borusu ve bronşların yapısıyla işlevini ilişkilendiriniz.
alma verme
3.
Karın Karın
Akc ğerdek bo luğunun bo luğunun
hava basıncı hacm hava basıncı

Soluk Soluk Soluk Soluk Soluk Soluk
alma verme alma verme alma verme

142
Hazırlayan: Ufuk SAHRANÇ