Page 140 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11 65

1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi Kazanım 11.1.4.5. Bağışıklık çeşitlerini ve vücudun doğal savunma mekanizmalarını açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel düşünme becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi DOĞAL KATİL HÜCRELER 30 dk.

Amacı Doğal katil hücrelerin bağışıklık sistemindeki görevlerini açıklayabilme. Bireysel
Yönerge Doğal katil hücreleriyle ilgili aşağıdaki metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Görsel: Doğal katil hücreler

Bağışıklık sistemi yabancı olarak algıladığı yapılara karşı organizmayı savunmak üzere planlanmış
bir düzene sahiptir. Çeşitli hücresel ve salgısal faktörler bu savunmada rol oynamaktadır. 1975 yılında
bağışıklık sisteminin bilinen hücrelerinden daha farklı bir hücre keşfedildi. Bir akyuvar çeşidi olan bu
hücre, T ve B lenfositlerinin zarlarında bulunan reseptörlerden daha farklı reseptörlere sahiptir. Doğal
bağışıklık sisteminin bir parçası olarak görev yapan bu hücreler kan, kemik iliği, karaciğer ve dalakta
yoğun olarak bulunmaktadır. Farklı olan bu hücrelerin içi çeşitli kimyasallarla doludur. Vücutta serbest
olarak dolaşan bu hücreler, vücudun bakteri ya da virüslerle enfekte olmuş hücrelerini tanır ve bu hüc-
releri kimyasallarla öldürür. Vücutta öldürmeye hazır olarak dolaşan bu hücreler doğal katil hücreler
olarak adlandırılır.
Doğal katil hücrelerin zarlarında bulunan reseptörler, diğer bağışıklık hücrelerinden farklı olduğu gibi
sayıları da fazladır. Bu reseptörler sayesinde çevresinde oluşan farklılığı algılayabilirler. Normal hüc-
reler ile değişime uğramış, kanserleşmiş ya da patojenle enfekte olmuş hücreleri birbirinden ayırt ede-
bilirler. Daha önce karşılaşsın ya da karşılaşmasın farklı hücreleri algıladıklarında hızlıca aktifleşerek
sayılarını artırırlar. Ardından farklı hücrelere bağlanır ve içerisinde bulunan kimyasalları o hücrelere
doğru salgılarlar. Bu kimyasallar, hücrenin içeriğiyle birlikte yok edilmesini sağlar.

1. Doğal katil hücrelerin vücut savunmasının hangi aşamasında yer aldığı söylenebilir? Açıklayarak
belirtiniz.

137