Page 29 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

11 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

3. Bir şeker hastasının Tip 1 mi yoksa Tip 2 türünden mi olduğunun anlaşılmasını sağlayabilecek bir
deney düzeneği tasarlayınız. Cevabını gerekçesiyle açıklayınız.

Yönerge Aşağıda verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Adrenal bezler olarak adlandırılan böbrek üstü bezleri böbreklerin üst kısmında yer almaktadır.
4. Tip 1 diyabet, Tip 2 diyabet, tiroit hastalıkları gibi genetik geçişli olduğu düşünülen hastalıkları Böbrek üstü bezleri iki kısımdan oluşmuştur. Dıştaki açık renkli kısmı kabuk (korteks) bölgesi, içteki
meydana gelmeden önlemek mümkün müdür? Fikirlerinizi gerekçeleriyle açıklayınız. koyu kısmı öz (medulla) bölgesi olarak adlandırılır. Hipofiz bezinden salgılanan ACTH hormonu
böbrek üstü bezlerinin kabuk bölgesini uyararak buradaki hormon üretimini kontrol eder. Öz bölge-
sinden salgılanan hormonların üretimi ise sinir sistemi tarafından kontrol edilir.

Böbrek üstü bez
Kapsül
5. İnsan kanında leptin hormonunun normal seviyelerde bulunması tokluk hissini sağlar. Leptin hor-
monunun kandaki miktarı normalden aşağı düştüğünde ise bireyde tokluk yeterli miktarda hisse-
dilemez ve yemek yeme isteği doğar.
Karbonhidrat ağırlıklı beslenen bir insanın leptin ve insülin hormonlarında nasıl bir değişim ol-
ması beklendiğini açıklayınız.
Öz bölges Kabuk bölges
Kan damarları
Böbrek

Görsel: Böbrek üstü bezi
6. İnsülin hormonu, kandaki fazla glikozu karaciğerde glikojen olarak depolayan bir hormondur. Böy-
lece fazla şekerin yağa çevrilmesi engellenir. Tiroit hormonları da metabolizmayı hızlandıran bir 1. 11. sınıf öğrencisi olan Eflal Sena biyoloji öğretmenine “Öğretmenim, böbrek üstü bezi böbreğin bir
hormondur. parçası mı? “şeklinde bir soru yöneltmiştir. Biyoloji öğretmeninin Eflal Sena’ya cevabının ne olabi-
İştah ve bağlantılı olarak fazla kilo sorunu olan insanlarda zayıflamak için dışarıdan insülin ve tiroit leceğini açıklayınız.
hormonu almak, kilo sorununu çözebilir mi? Sağlık açısından riskleri ne olabilir? Gerekçeleriyle
açıklayınız..

2. Ali Bey, hastanenin acil servisine kas zayıflığı, yorgunluk, iştahsızlık, kilo kaybı ve deri renginin
koyulaşması şikâyetleri ile başvurmuştur. Buna göre:
7. Oral glikoz tolerans testi, vücudun glikozu kullanma ve onu kandan atılma kabiliyetini gösteren bir a) Acil hekiminin Ali Bey’i hastanenin hangi birimine yönlendirmesi gerektiğini açıklayınız.
testtir. Kişiye içinde glikoz çözdürülmüş su içirilerek belirli aralıklarla kan glikoz düzeyi ölçülür.
Bu testin uygulandığı sağlıklı bir insan ve şeker hastalığı olan bir insanda olası sonuçlar neler olabi-
lir? Karşılaştırarak açıklayınız.

b) Acil hekiminin yönlendirdiği birimde hastaya hangi teşhis konulmuş olabilir? Gerekçeleriyle açıklayınız.

26
Hazırlayan: Dr.Figen EMEKSİZ AYRANCI