Page 118 - FELSEFE 11 BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

FELSEFE 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

EK-1
METİN İNCELEME
Filozoflar, kurmuş oldukları metinlerde ele
aldıkları sorunları ve sorunlara yönelik gö-
rüşleri açıklar. Bunun için çeşitli sorular so-
rar, yargılarda bulunur ve sorgulamalar ya-
parlar. Görüşlerini belli kanıtlarla ve kanıtlar
üzerinden gerçekleştirdikleri akıl yürütmele-
riyle ortaya koyarlar. Onları anlamak için akıl
yürütmelerini, akıl yürütmelerinin dayandığı
yargıları, yargıları oluşturan kavramları be-
lirlemek ve onları anlamak gereklidir. Bunlar-
la beraber metni dikkatli biçimde anlayarak
defalarca okumanız, filozofu ve incelediğiniz
eserini araştırmanız satır aralarına girmenizi
kolaylaştıracaktır. Görsel Ek-1: Metin İnceleme
Metin inceleme, “Metni Ayrıştırma Çalışması” ve “Sunum Yazısı Oluşturma” bölümlerinden olu-
şur. Aşağıda bu bölümlerin açıklaması ve ilgili aşamaları sırayla verilmiştir.

METNİ AYRIŞTIRMA ÇALIŞMASI

Bu aşamada metnin kavram, yargı ve akıl yürütmelerini tespit edecek ve aralarındaki ilişkileri açığa
çıkaracaksınız. Bunun için aşağıdaki aşamaları takip ediniz.

• Metne yönelik incelemeniz istenen konuyu anlayınız.
• Metni bir defa okuyunuz. Bu, metni bir bütün olarak görmenizi sağlayacaktır.

• Metni tekrar okuyunuz. Metinde yoğunlaşmanız gereken yerleri kestirebilmek için ilginizi çe-
ken, heyecan veren veya sizi düşündüren yerleri işaretleyiniz.
• Metinde anlamını bilmediğiniz kavramları belirleyiniz. Bunların anlamlarını güvenilir kaynak-

lardan not ediniz.
• Öğrendiğiniz kavramlar üzerinden metni bir defa daha okuyunuz. Kavramlar üzerinden metni

bir bütün olarak anlamaya çalışınız.
• Metnin giriş, gelişme ve sonuç paragraflarını belirleyiniz.
• Paragrafların temel anlamları ve içerdiği konular hakkında notlar alınız.

• Yargı bildiren cümleleri belirleyiniz ve onların ne ifade ettiğini anlamaya çalışınız. Bu, metinde
geçen görüşleri bulmanız ve onları anlamanız açısından önemlidir.
• Yargılar arası ilişkileri ve akıl yürütmeleri görebilmeniz için neden-sonuç cümlelerini belirle-

yiniz. “Bu nedenle, çünkü, sonuç olarak, dolayısıyla, bundan ötürü, öyleyse, o hâlde vs.” keli-
melerine dikkat ediniz. Bu kelimelerle başlayan cümleler genel olarak akıl yürütmelerin sonuç
yargılarını gösterir.

116