Page 114 - FELSEFE 11 BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

52 FELSEFE 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

DAYANIŞMA

İnsani dayanışma bir olgudur. Dayanışma insanın
kendi başına yaşamayacağı için kaçamadığı bir ka-
derdir. Çünkü sade kendi elinin emeği ile insan ya-
şayamaz. Gruptan koptuğu zaman tehlikelerle hatta
ölümle karşı karşıyadır. En azından iradesini kendi
içine kendi şey için hapsettiği zaman, insanın var-
lık sebebi artık ortadan kalkmıştır, doğrusu o artık
var bile değildir. İki şekilde olur. Birinci safhada in-
san yaşamak için başkaları ile dayanışmayı hareket
gayesiyle kabul eder. Bu pasif boyun eğilen ve razı
olunan bir dayanışmadır. İkincisinde ise insan baş-
kaları için yeni güçlerle yeni dayanaklar meydana
getirmek suretiyle dayanışmayı yaratır. İnsan esir
doğar kendi hareketini yaratmak suretiyle hürriye-
tini kazanır. Birinci şekil yani dayanışmanın birinci
derecesini göz önüne alanlar, onu ferdin kendisine
boyun eğmeye mecbur olduğu bir gerçeklik olarak
kabul ederler. Bunlar, ferdin dayanışmayı istemek
ve onu bir olgu olarak yaratmak hususundaki asli
rolünü hesaba katmaksızın ferde sağladığı yararla-
rı ve yüklediği vazifeleri dikkate alırlar. Fakat onlar
unutuyorlar ki dayanışma bir gerçeklik olmadan ve
gerçekleşmeden önce ferdin bir idealidir, ferdi hare-
ketin genişleyip yayılmasıdır.
Dayanışmanın iki fena sonucu vardır. O, bir taraftan
ferdin hürriyetine saldırıda bulunur diğer taraftan
da asalak yaşamaya zemin hazırlar, dayanışmacı ha-
reket ancak menfaat dış iradelere bağlandığı taktirde
verimlidir.
HAKİMİYET

Hakimiyet dayanışmanın devamı ve zorunlu ta-
mamlayıcısıdır. Dayanışmacı hareketin mümkün
olabilmesi için ferdi iradelerin birbirlerine yaklaş-
ması belli bir tarzda birleşmesi fertlerin kendi öz-
lemlerinde uyum gerekir. Hakimiyet, ferde kendini
zorla kabul ettiren bir güçtür. Fert dayanışma içeri-
sinde kalmak için buna razı olur.
Fert hürriyetinin hiçbir hükümet şeklinde hatta de-
mokraside bile korunması mümkün değildir. Daya-
nışmayı meydana getiren her hareket, zorunlu ola-
rak hakimiyeti kurmaya yöneliktir. Aleme yayılan
ferdi hareket, kaçınılmaz bir şekilde dayanışmaya
yönelir ve aynı sebepten dolayı hakimiyeti berabe-
rinde getirir.

Nurettin Topçu, “İsyan Ahlâkı” adlı eserinden alıntılanmıştır.

112
Hazırlayan: Emine Serap YILMAZ