Page 115 - FELSEFE 11 BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FELSEFE 11 53

5. ÜNİTE > 20. YÜZYIL FELSEFESİ Kazanım: 11.5.4. 20. yüzyıl felsefesi örnek düşünce ve argümanları felsefi açıdan de-
Alan Becerileri: Sorgulama ğerlendirir. b) T. Mengüşoğlu’nun “İnsan Felsefesi” adlı eserinden alınan ve
derlenen bir metinden hareketle filozofun “insanı bir bütün olarak gören”
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi düşüncelerinin tartışılması sağlanır.

Etkinlik İsmi İNSAN OLMAK 40 dk.
Amacı Takiyettin Mengüşoğlu’nun “insanı bir bütün olarak gören” düşüncesini tartışabilme. Grup

Yönerge Aşağıda Takiyettin Mengüşoğlu’nun “İnsan Felsefesi” adlı eserinden alınan bir metin verilmiştir.
Metinde altı çizili olarak verilen yerlerin açıklamasını yan tarafa yazınız. Açıklamalarınızdan ha-
reketle Mengüşoğlu’nun “insanı bir bütün olarak gören” düşüncesinin olanağını tartışınız. Tartışma
sonuçlarınızı metnin yan tarafında boş bırakılan yere not ediniz.

İNSAN
İnsan hangi ırktan, hangi kültür çevresinden olursa
olsun, nasıl bir kültür basamağı üzerinde bulunursa
bulunsun; bu, insanın insan olarak kendisine özgü
özelliklerini ortadan kaldırmaz. İmdi insan kültürü
ister “sembolik formlar”, isterse “polar karşıtlıklar”
veya başka bir teori açısından açıklansın; bu, insanın
varlık-yapısı, insanın kendisi için önemli değildir.
İnsanın kendisi için, felsefi antropoloji için daha
önemli olan insanda bütün insanlara has olan
varlık ve eylem ögelerinin bulunduğunu göster-
mektir. Bilgi, yapıp-etme, değer-duygusu, inanma,
özgürlük, tarihsellik, mitos, sanat, dil ve benzerleri
bu çeşit varlık ve eylem ögeleridir ve bunlar bütün
insanlara hastırlar.
(...) İnsanın şurada şöyle, burada böyle yapıp-et-
mesi önemli değildir; tersine insanın yapıp-eden
bir varlık olması önemlidir. Aynı şekilde bir insan
grubunun Yahudi, birçok insan gruplarının Hris-
tiyan, Müslüman, Budist veya başka herhangi bir
inanca sahip olmaları önemli değildir. İnsan hangi
kültür basamağı üzerinde bulunursa bulunsun, onun
inanan bir varlık olması önemlidir. Bu inanmanın
“objesi”, tapınma şekli, çeşitli dinlerde, çeşitli insan
gruplarında çok değişebilir hatta inanma şekilleri
arasında birbiriyle bağdaşamayan farklar olabilir fa-
kat gene de insan bir şeye inanmaktadır. Bu inanılan
şey ne olursa olsun, gene de inanma ortadan kalk-
maz.
Mitos, tarih, dil, sanat hakkında da aynı şey geçer-
lidir. İnsanlık dünyasında birçok mitosun yan yana
bulunması önemli değil, önemli olan insanın mitos-
lar kurabilen bir varlık olmasıdır. Aynı şekilde bir
ulusun jeopolitik durumu, biyolojik, kalıtsal özellik-
leri, manevi nitelikleri yüzünden şu veya bu şekildeki
olaylarla karşılaşması, şu veya bu şekilde bir tarihsel
akışa sahip olması önemli değildir.
Önemli olan insanın tarihsel bir varlık olması, üç
boyutlu bir zaman içinde yaşaması ve bunu bilme-
sidir.
Takiyettin Mengüşoğlu " İnsan Felsefesi" adlı eserinden
alıntılanmıştır.

113
Hazırlayan: Esra YARDIMCI