Page 113 - FELSEFE 11 BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FELSEFE 11 52

5. ÜNİTE > 20. YÜZYIL FELSEFESİ Kazanım: 11.5.4. 20. yüzyıl felsefesi örnek düşünce ve argümanları felsefi açıdan
Alan Becerileri: Sorgulama değerlendirir. a) N. Topçu’nun “İsyan Ahlakı” adlı eserinden alınan veya
derlenen bir metinden hareketle düşünürün ahlak hakkındaki görüşlerinin
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi tartışılması sağlanır.

Etkinlik İsmi AHLAKLI OLMAK 40 dk.
Amacı Nurettin Topçu'nun ahlâk görüşlerini tartışabilme. Grup

Yönerge Aşağıda N. Topçu’nun “İsyan Ahlakı” adlı eserinden bir metin verilmiştir. Metinde ahlak ile ilgi-
li öne çıkan yargıları işaretleyerek yan tarafa açıklamasını yazınız. Açıklamalarınızdan hareketle
Topçu’nun insana kazandırmak istediği ahlak anlayışını insanın özgür eylemleri açısından tartışı-
nız. Tartışma sonuçlarınızı metnin yan tarafında boş bırakılan yere not ediniz.

HAREKET AHLAKI

İradenin eseri olan her hareket mükemmele, daha
mükemmel harekete doğru bir atılıştır. Bu iradenin
kendi kuvvetini denediği bir egzersizdir. En küçük
gayreti gerektiren bir hareket bile vücudun bütün
kuvvetleri birleşir. (…) Hareket saf bir kendiliğin-
den oluş değil engellenmiş bir kendiliğinden oluş-
tur.
O, ferdî iradenin adeta bir özeti gibidir. İnsan ken-
dini ancak hareketi içinde tanır ve sonra hareket
ondan bir yaprak gibi kopar. İnsan kendini ve eş-
yayı hareket ederek tanır. Her gerçek bilgi, aslında
hareketin meyvesi olan inançtır. Bu inanç insanda
daha yüksek bir hareketin doğmasına yol açar. Her
gerçek bilgi, yani her inanç basit bir taklit olmadı-
ğından ferdi yeni bir harekete hazırlar.
Gitgide genişleyen hareket, evrensel bir nizama
açılır. Hareketini evrensel ölçüye vurarak ve ken-
di hareketinde evreni kucaklayarak orada kendi
şuurunu araması, işte insanın ahlaki davranışı bu
şekilde olmalıdır. Evrensel nizama doğru giden ha-
reketi fert ve toplumun zevk ve ihtiyaçları yönünde
çevirmek üzere duran engeller, o nispette insan esa-
retinin muhtelif şekilleri olmaktadır.
Önce kendi ferdi hayatını, sonra da toplum haya-
tını yaşayan insan, hayat ve toplum tarafından ko-
nulmuş nizamı takibe mecbur kalır. O hâlde ahlaki
hareket evrensel iradeye yeniden kavuşmak üzere
bir çeşit tabiat değiştirme (conversion) ile bu esareti
aşmaktan ibaret olmaktadır.
Buradaki tabiat değişimden maksadımız, bütün
hareketlerimizin ve bilgilerimizin kendisine tabi
olduğu evrensel iradeyi araştırmaktır.

111