Page 303 - FİZİK 11 - BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11

CEVAP ANAHTARLARI
2. Cihazlar Gerilim (Volt) 2. Yönerge
1. Şehir merkezlerinde belirli noktalarda görülen görsellerdeki
Cep telefonu şarj cihazı 9 V yapılar trafo binalarıdır.
Modem 12 V
2. Trafo binaları elektrik dağıtım birimlerinden gelen yüksek
Şarjlı süpürge 18 V gerilimli elektriğin son tüketim yerlerine istenilen seviyeye
Dizüstü bilgisayar 20 V düşürülerek verilmesini sağlar.
3. Yönerge
3. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılıklar görülebilir.
Öğrencilerin vereceği cevaplarda farklılık görülebilir.
3. Yönerge Muhtemel cevaplar: Hayatımızdaki çoğu elektrikli ve
1. Transformatörler 220 V olan şehir gerilimini cihazın çalışma- elektronik cihazın içerisinde bir transformatöre rastlamamız
sı için gereken gerilim değerine düşürerek cihazın güvenli bir mümkündür. Günlük hayatta kullandığımız şarj aletleri,
şekilde çalışmasını sağlar. led ve floresan lambalar, bilgisayarlar, mikrodalga fırınlar,
2. Transformatör ve doğru akımı alternatif akıma dönüştüre- radyolar, televizyonlar, kapı zilleri gibi elektrikli ve elektronik
bilen devre elemanı kullanarak 9 voltluk gerilim 220 volta cihazlarda kullanılır.
dönüştürülebilir ve lamba yakılabilir. Genellikle akım ve gerilimi yükseltme veya düşürme, elektrik
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 11 enerjisinin aktarımı ve dağıtımı gibi amaçlar için kullanılır-
Ders Kitabı, Sayfa 363 lar.
Etkinlik No.: 137 Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 11 Ders
Kitabı, Sayfa 363
1. İnvertördeki transformatör, AC gerilime dönüştürülen gerilimi
elektrikli cihazların ihtiyaç duyduğu seviyeye getirmek için kul-
lanılmaktadır.
2. Üretim yerlerindeki trafolar, elektrik enerjisinin taşınması sıra-
sında oluşabilecek enerji kayıplarını önlemek için kurulmuştur.
Bu tip trafolara yükseltici trafolar da denilmektedir. Üretilen
elektrik enerjisinin gerilimi yükseltilip, akımı düşürülerek elekt-
riğin uzak bölgelere minimum kayıpla taşınması sağlanır.
Tüketim yerlerindeki trafolara düşürücü ya da alçaltıcı trafolar
denilmektedir. Yüksek gerilim ile üretim merkezlerinden gelen
elektrik enerjisinin günlük hayatta kullanılması için gerilimin
düşürülmesi yani akımın arttırılması gerekmektedir. Bu yüzden
tüketim merkezlerine alçaltıcı trafolar kurulmaktadır.
3. Öğrencilerin vereceği cevaplarda farklılık görülebilir.
Muhtemel cevaplar: Kapı zilleri, radyo, televizyon , bilgisayar,
çamaşır makinesi, bulaşık makinesi , kaynak makinesi, led ve
floresan lambalar, mikrodalga fırınlar gibi elektrikli ve elektronik
aletlerde kullanılmaktadır.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 11
Ders Kitabı, Sayfa 363-366.
Etkinlik No.: 138
1. Yönerge
1. Gerilimin transformatörlerle rahatça yükseltilebilmesi ve
iletim hattının direnci yüzünden enerji kayıplarını en aza
indirilebilmesi için alternatif akım kullanılır.
2. 1 numaralı transformatör gerilimi yükseltmek, 2, 3 ve 4
numaralı transformatörler gerilimi düşürmek için kullanıl-
mıştır.
3 Alternatif akım yerine doğru akım kullanılırsa elektriğin
iletiminde transformatör kullanılamaz. Çünkü doğru akımda
transformatördeki primer bobinde manyetik akı değişimi
olmayacağı için sekonder bobinde indüksiyon elektromotor
kuvveti oluşmaz ve çıkış gerilimi sıfır olur. Bu durumda
elektrik enerjisinin iletimi sağlanamaz.
4. Transformatör kullanmadan santralde üretilen 16 500 volt
civarındaki gerilimin doğrudan evlere taşınması mümkün-
dür ancak yüksek maliyetli ve zordur. Şehir merkezlerinde bu
boyutta gerilimin taşınması canlılar için tehlike oluşturabilir.
Evlerde 220 V-240 V civarında gerilimle çalışabilen cihazlar
kullanılır.

301