Page 162 - KİMYA-11
P. 162
KİMYA 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
CEVAP ANAHTARLARI
4. 20 C’ta 100 g suda 9,8 g tuz çözünür Etkinlik No.: 39
o
100 + 9,8 =109,8 g tuz çözeltisi oluşur. 1. Yönerge
1. 1 litre suyu ısıtmak için 400 kj enerji gerekiyorsa, 20 kg su için 8000 kj
109,8 g çözeltide 9,8 g tuz çözünür. enerji gerekir.1 litre gaz yandığında 24000 kj enerji verdiğine göre, 20
219,6 g çözeltide X g tuz çözünür. litre gaz yandığında 480 000 kj enerji verir. Bu enerji suyu ısıtmak için
X.109,8 =219,6.9,8 kullanılacağından bir tüp 60 gün kullanılabilir.
X= 219,6.9,8/109,8 2.
X=19,6 g tuz çözünür. 1 mol hidrojen gazı, 2 gramdır ve yandığında 280 kj ısı verir. 1 mol CH4
219,6 - 19,6 =200 g su ise 16 gramdır ve yandığında 890 kj ısı açığa çıkarır. Hidrojenin 1 gramı
o
40 C’ta 100 g suda 5,6 g tuz çözünür 140 kj ısı verirken metanın 1 gramı 55,6 kj enerji oluşturur. Hidrojen,
200 g suda X g tuz çözünür. metana göre çok daha yüksek enerjili bir yakıttır. Ayrıca metan gazı
X.100=200.5,6 yandığında oluşan CO2 gazı, küresel ısınmaya neden olur. Çevreye zarar
X=200.5,6/100 vermemesi açısından da hidrojen gazı çok daha iyi bir yakıttır.
X=11,2 g tuz çözünür. 3. Sıvılar buharlaşırken etrafından ısı alır. Hem su hem de alkol molekülleri
Ancak 200 g suda 11,2 gram çözünmesi gerekirken 19,6 g tuz sıvı halden gaz haline geçerken gerekli enerjiyi cildimizden alır. Derimiz
çözündüğü için aradaki fark kadar tuz çöker . Çökme olmama- ısı kaybettiği için serinlik hissederiz. Suyun buharlaşması için gereken
sı ve çözeltinin doygun olması için çözeltiye su eklenir.
o
40 C’ta 100 g suda 5,6 g tuz çözünür ısı alkolünkinden çok daha yüksektir. Çünkü su molekülleri arasındaki
X g suda 19,6 g tuz çözünür. bağları kırmak daha zordur. Etanol molekülleri ise daha uçucudur,
X.5,6 =100.19,6 molekülleri arasındaki bağlar daha kolay kopar. Etanol buharlaşırken
X=100.19,6 /5,6 cildimizden daha az ısı çektiği halde, kolonya sürdüğümüzde daha serin
X=350 g su hissederiz. Bunun nedeni etanolün hızlı buharlaşması ve cildimizden ısıyı
350 -200 =150 g su eklenirse çözelti doymuş hâle gelir. hızlıca çekmesidir.
o
5. 20 C’ta 100 g suda 88 g sodyum nitrat tuzu çözünür. 2. Yönerge
%kütlece yüzde derişim = çözünen kütlesi / çözelti kütlesi x100 1. Cevap öğrencilere bırakılmıştır.
%20 = çözünen kütlesi /300 x100
Çözünen kütlesi =20x300/100
Çözünen kütlesi =60 g
300-60 =240 g su Etkinlik No.: 40
o
20 C’ta 100 g suda 88 g sodyum nitrat tuzu çözünür. 1. Yönerge
240 g suda X g sodyum nitrat çözünür. 1. Deney sonuçlarına göre tablo doldurulur.
X.100 =240.88
X=240.88/100 1. deneyde termometrede tepkime başlangıcında sıcaklık dü-
X =211,2 g tuz çözünür.
Ancak elimizde 60 g tuz bulunmaktadır. şüktür, sonrasında sıcaklık yükselir.
211,2 -60 = 151,2 g sodyum nitrat tuzu eklenirse çözelti doy- 2. deneyde termometrede başlangıç sıcaklığı yüksektir. Suda
muş olur.
şekerin çözünme sonrasında termometrede sıcaklık düşer ve
oda sıcaklığına gelir.
2. 1. deney bir asit-baz tepkimesidir ve ekzotermik tepkimedir.
Etkinlik No.: 38
2. deney bir katının suda çözünmesidir ve endotermik bir tep-
1. kimedir.
Sudaki çözünürlüğü ekzotermik olan katıların, sıcaklık arttıkça 3. 1. deney
Çözünürlük çözünürlüğü azalır. HCl (s) + NaHCO 3 (k) NaCl (k) + H 2 O (s) + CO 2 (g) + enerji
(Nötralleşme Tepkimesi)
X(k) → X(suda)+ ısı 2. deney
C 6 H 12 O 6 (k) + H 2 O (s) + enerji
Sıcaklık C 6 H 12 O 6 (aq)
(Suda Çözünme Tepkimesi)
Çözü- Çözünen Katı kütlesi , Doymuş/Doymamış
nürlük Yoğunluk, Derişim
4. Endotermik Tepkime:
Doymamış Azalır Bir müddet değişmez. Doygun- Biraz ısıtılınca yine • Sofra tuzunun suda çözünmesi
X çözeltisi luğa geldikten sonra, ısıtmaya doymamış olur. Daha
ısıtılırsa devam edilirse katı çökmeye da ısıtılırsa doygun hale • Suyun elektrolizi
başlar. Çözünen katı kütlesi gelir..( Çözünen miktarı
azalmış olur. Çözeltinin yoğun- azalmasına rağmen • Suyun buharlaşması
luğu ve derişimi de azalır. doygun olur)
Doymamış Artar Değişmez Yine doymamış olur. Ekzotermik Tepkime:
X çözeltisi • Karbondioksidin gazoz içinde çözünmesi
soğutulursa
• Suyun donması
Doymuş X çözeltisi Azalır Azalır (Çünkü dibe katı Yine doymuş olur. • Kömürün yanması
ısıtılırsa (Dibinde çöker)
katısı yok) 2. Yönerge
Doymuş X çözel- Azalır Azalır.(Dipteki katı miktarı Yine doymuş olur.
tisi ısıtılırsa artar) 1. CaCO 3 (k) + ısı CaO (k) + CO 2 (g)
(Dibinde katı var)
Doymuş X Artar Değişmez. Doymamış hale gelir. 2. Endotermik tepkimedir. Çünkü entalpi değeri sıfırdan
çözeltisi (Çünkü ortamda çözebi-
soğutulursa leceği başka X katısı yok.) büyüktür.
(Dibinde katısı
yok) 3. ∆H =∑H ürünler -∑H girenler
Doymuş X Artar Soğuttukça çözünürlük arta- Bir müddet yine doygun +178,32 kj= -1028,6 kj - ∑H girenler
çözeltisi cağından dipteki katıyı çözer, olur, ancak dipteki tüm -∑H girenler =178,32 kJ +1028,6 kJ
soğutulursa çözünen katı kütlesi artar. katıyı çözdükten sonra
(Dibinde katısı Ancak dipteki katı bitince soğutmaya devam edilirse ∑H girenler = - 1206,92 kJ
var) derişim, yoğunluk sabit kalır. çözelti doymamış hale gelir.
162