Page 158 - KİMYA-11
P. 158
KİMYA 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
CEVAP ANAHTARLARI
2. Yönerge
1. Etanol molekülü polar yapılıdır. Su molekülleri de polar Etkinlik No.: 29
olduğu için aralarında dipol-dipol etkileşimleri kurarak 1. 1)Sağlık sorunu oluşturmadan vücudumuza girebilecek BPA
,su içerisinde etanol iyi çözünür. Ayrıca moleküller arası miktarı, kilogram başına 0,05 mg ise 70 kg ağırlığında bir
Hidrojen bağları da oluşur. Benzen molekülleri ise apolar insan için 3,5 mg olur.
yapıdadır. Su molekülleri ile dipol-indüklenmiş dipol etkile-
şimleri kurarak çözünür. Ancak çözünürlüğü az olduğundan, 2. 1 kg suya 0,003 mg BPA geçtiğine göre, 3 kg suda 0,009 mg
çözünmez olarak kabul edilir. BPA bulunur. Yani, günde 3 litre su içerek vücudumuza 0,009
mg BPA almış oluruz.
2. Etan molekülleri apolar yapıdadır. 3. 70 kg bir insan için hesapladığımız günlük sınır değer 3,5 mg ,
Su ile dipol-indüklenmiş dipol günde 3 litre su içerek aldığı BPA miktarı ise 0,009 mg ile sınır
etkileşimleri kurarak çözünür. Çok değerden yaklaşık 400 kat azdır.
az çözündüğünden, çözünmez olarak 4. Damacana kullanımıyla vücudumuza giren BPA miktarı çok
kabul edilir. çok az da olsa, bu durum molekülün zararlı olmadığı anlamına
gelmez. Endokrin bozucu olarak değerlendirilen kimyasal
Fenol molekülleri polar yapıdadır. maddeler içinde yer alan BPA , diş dolguları, konserve gıdalar
Su ile dipol- dipol etkileşim kurarak ve içecek kaplarında, polikarbonat su pompalarında, medikal
çözünür. Her ikisi de polar yapıda cihazlar, alışveriş fişleri .. vb birçok yerde bulunur. Daha
olduğundan iyi çözünür. sağlıklı su için, cam kaplar kullanılabilir, PET şişelerde satılan
sular kullanılabilir. Evlerde BPA içermeyen su arıtma cihazları
Etkinlik No.: 28 kullanılabilir.
1. Etkinlik No.: 30
Çözücü- Çö- Çö- Polarlık- Etkileşim türü 1. Molalite(m)=n şeker /çözücü kütlesi (kg)
Çözünen zü- zün- apolarlık n şeker =m/M A
nür mez durumu n şeker =180/180
n şeker = 1 mol
x Apolar-apolar İndüklenmiş
N 2 – CCl 4 çözücü miktarı =2 kg su
dipol- Molalite(m)=n /çözücü kütlesi (kg)
indüklenmiş şeker
dipol m=1/2=0,5 molal
H 2 O - HF x Polar-polar Hidrojen bağı ve 2. Molarite için turşu suyu tarifindeki değerler kullanılır.
dipol-dipol n tuz =174/58=3 mol
CO 2 - H 2 O x Apolar-polar İndüklenmiş
dipol-dipol M=n/V
M=3 mol/3 litre
NaCl - H 2 O x İyonik-polar İyon-dipol M=1 Molar
O 2 - KBr x Apolar-iyonik İyon-İndüklen-
miş dipol 3. 1 M için 3 litre su kullanılmıştır. Aynı miktar kullanılacaktır.
M=n/V
x Apolar-apolar İndüklenmiş
BH 3 – CS 2 V= 3 litre alınacaktır.
dipol- 2=n/3
İndüklenmiş n=6 mol tuz kullanılmalıdır.
dipol n=m/M A
x Polar-polar Hidrojen bağı ve 6=m/58
CH 3 OH –NH 3
dipol-dipol M=348 gram tuz gereklidir
x Polar-apolar İndüklenmiş
CH 3 Cl – H 2
dipol-dipol 4. M=n/V
I 2 -HBr x Apolar-polar İndüklenmiş 2=n/1
n=2 mol şeker gereklidir.
dipol-dipol
n=m/M A
2=m/180
2. Yağ-su, apolar-polar moleküldür. Birbiri içinde çözünmez. M=360 gram şeker kullanılmalıdır.
Tuz-su iyon polar moleküldür. Birbiri içinde çözünür.
Sirke-su polar-polar moleküldür. Birbiri içinde çözünür.
3. Su polar bir moleküldür. Yağ lekesi apolar bir moleküldür. 5. Çay ya da limonata yapılabilir.
Benzer olmadıkları için temizleme işlemi gerçekleşmez. Bu Limonata Hazırlayalım
nedenle bir tarafı polar olup o taraf ile suya tutunan, diğer Limonata malzemesi
tarafı apolar olup o taraf ile de kire tutunup kiri o yüzeyden 1kg limon kabuğu
temizleyen temizlik maddeleri kullanılır. 540 gram şeker
4. “Yağ lekesi gibi Apolar olan, zararsız bir çözücü bulmalıyım.” 3 L su
(şeker için M A =180 g/mol)
demiştir.
n şeker =540/180=3 mol
5. Apolar olan perkloroetilen isimli çözeltiyi kullanır. Çözeltiyi M=n/V M=3/3=1 M’lık çözelti hazırlanmış olur.
kullanırken gerekli önlemleri almalıdır.
158