Page 41 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 41
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 18
1. ÜNİTE > Giriş Kazanım A.4.9: Metinde ortaya konulan bilgi ve yorumları ayırt eder.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi İdeal Sanat 30 dk.
Amacı Metindeki ifadeleri gerekçelendirerek yorumlayabilmek. Bireysel
Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)
Sanat İdeal Olanı Yansıtır
(…)
Tabiat kavramından anlaşılan başka bir anlam da “düzeltilmiş” (idealleştirilmiş) tabiat idi. Bu yorum da
Aristoteles’e dayanıyordu, çünkü Aristoteles “şairin görevi gerçekten olan şeyi değil, olabilir olanı ifade
etmektir.” demişti. Yine Poetika’nın başka bir yerinde de şu cümle var: “şair... nesneleri nasıl olmaları
lâzım geliyorsa, o şekilde tasvir etmelidir.”(16)
Biliyoruz ki dünyada çirkin, kaba, hoşa gitmeyen şeyler, haksız olaylar vardır. Sanat eserinin zevk ver-
mesi beklendiğine göre, bu hoşa gitmeyen şeyleri atması ve yalnız güzeli, hoş olanı seçmesi, doğru olur.
Şairlerin, yazarların bahsettikleri nehirler, kırlar, mis kokulu çiçekler dünyada bulamayacağımız kadar
güzeldir. “Tabiatın dünyası pirinçtendir, şairlerinki altından” diyor bir Rönesans yazarı (17).
(…)
Yüceleştirilmiş tabiatı savunanlar, böylece, bizim gördüğümüz gerçek dünyayı ve hayatı değil, hayal
edilen mükemmel bir dünyanın yansıtılması gerektiğini söylüyorlardı. Buna rağmen sanat görüşleri
yine de gerçekliği yansıtma ilkesine dayanıyordu. Ama tamamıyla uydurma, hayal ürünü bir eser neyi
yansıtmış sayılabilir? Gerçeklikle ne ilgisi vardı bunun? (…)
Berna Moran, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri
Kelime dağarcığı:
pirinç: Bakıra çinko katılarak elde edilen sarı renkte bir alaşım. poetika: Şiir üzerine düşüncelerin ve teorilerin bütünü.
Rönesans: XV. yüzyıldan başlayarak İtalya’da ve daha sonra diğer Avrupa ülkelerinde hümanizmin etkisiyle ortaya çıkan,
klasik İlk Çağ kültür ve sanatına dayanarak gelişen bilim ve sanat akımı.
1. a) “Tabiatın dünyası pirinçtendir, şairlerinki altından” diyor bir Rönesans yazarı. Bu sözle yazar neyi
anlatmaktadır?
b) Bu görüşe katılıp katılmadığınızı gerekçesiyle yazınız.
39
