Page 489 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 241

9. ÜNİTE > Mülakat/Röportaj Kazanım A.4.3: Metin ile metnin konusu, amacı ve hedef kitlesi arasında ilişki kurar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Mülakatlarda Hedef Kitle 25 dk.

Amacı Metnin yazılma amacını, metnin konusu ve içeriğine göre hedef kitlesini belirleyebilmek. Bireysel
Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Beşir Ayvazoğlu ile Yahya Kemal Hakkında Mülakat
Mehmet Nuri Yardım: Bu yıl içinde uzun emeklerin sonucunda “Yahya Kemal Ansiklopedik Biyogra-
fi” isimli eseriniz yayımlandı. Diğer eserlerinizden çok farklı ve hacimli. Eskilerin tabiriyle ebedî bir
eser. Çok geniş ve derinlikli. Belli ki bir hayli emek vermişsiniz. Bu eser ortaya nasıl ve hangi düşünceyle
çıktı?
Beşir Ayvazoğlu: Bu eser, Yahya Kemal’le yaşanmış otuz küsur yıllık bir dostluğun ürünüdür diyebili-
rim. Bildiğiniz gibi, onun hakkında yazdığım ilk kitap, yani “Eve Dönen Adam” 1985 yılında yayımlan-
mıştı. Yani tam yirmi iki yıl önce… Acemiliklerle dolu olmasına rağmen şaşırtıcı bir ilgiyle karşılanan
ve hâlâ çok okunan bu kitap, beni, Yahya Kemal hakkında en çok fikri sorulan yazarlardan biri yaptı.
“Bozgunda Fetih Rüyası” adlı biyografik romanla zirveye çıkan dostluğun başka bir sonucu da şu: Ek-
siksiz bir Yahya Kemal kütüphanesi ve değerlendirilmeyi bekleyen notlarla, kupürlerle, fotokopilerle
dolu kalın dosyalar oldu. Büyük bir yayınevinden aldığım, Yahya Kemal’in a’dan z’ye anlatıldığı ansik-
lopedik bir biyografi yazma teklifini, bu zengin malzemeyi değerlendirme fırsatı olarak gördüğüm için
kabul etmiştim. Elinizdeki kitap böyle doğdu.
Mehmet Nuri Yardım: Ansiklopediyi nasıl tasarladınız? Maddeleri neye göre tespit ettiniz? Hazırlık
safhasından bahsedebilir misiniz? Teknik yönden kitap çok güzel ve beğeniliyor. Ortaya çıkan sonuç
sizi memnun etti mi?

Beşir Ayvazoğlu: Ansiklopedik biyografi… Kitabın alt başlığı böyle. Bu, biyografi yazarlığında pek
alışılmış bir metot değildir. Çalışmaya başlayınca bunun son derece faydalı bir metot olduğunu, insa-
nı âdeta bir çeşit arkeolojik kazı yapmaya zorladığını fark ettim. Düz metin yazarken bazı meseleleri
kurcalamak ve bilgileri sorgulamak ihtiyacı hissetmiyorsunuz. Hâlbuki ansiklopedi yazarken, başka
şartlarda üzerinde durmayacağınız konular, isimler vb. bile madde başı hâline geliyor. O zaman görü-
yorsunuz ki, bir yığın bilinmeyen var. Mesela birine bir şiirini armağan etmiş? Kim bu adam? Kimse
bu ve buna benzer soruların cevaplarını merak etmemiş. Kısacası, Yahya Kemal’in hayatına şu veya
bu şekilde girmiş kişiler, yani akrabaları, dostları, düşmanları, sevgilileri, sevdiği ve etkilendiği şairler,
yazarlar, yaşadığı ve eserlerinde herhangi bir şekilde zikrettiği şehirler, mekânlar; yazdığı gazeteler ve
dergiler; kavramlar, temalar; alışkanlıkları, zaafları; onun etrafında yaşanan tartışmalar, kavgalar vb. bu
kitapta, hiçbir şey gizlenmeden, alfabetik sırayla ve ayrıntılı bir şekilde anlatıldı.
(...)
Mehmet Nuri Yardım: Bizde biyografi kitabı çok. Siz de çok değerli biyografi kitaplarına imza attınız.
Ama bu çok farklı. Buna biyografi kitabı demek haksızlık olur. Bir bakıma “a’dan z’ye Yahya Kemal
denilebilir.” İsimler, eserler, kavramlar kısacası Yahya Kemal’le alakalı bütün kişi ve konular kitapta var
görünüyor. Titizliğinizi bildiğim için yine de sormak istiyorum, okuyucu, Yahya Kemal’e dair aradığı
her şeyi bu eserde bulabilecek mi?

Beşir Ayvazoğlu: Okuyucu bu kitapta her şeyi bulabilir demek, fazla iddialı olmaktır. Ama aradıkları-
nın çoğunu bulacaklardır, diyebilirim. Ama kitabı dikkatle gözden geçirirlerse, aramayı akıl etmedik-
leri yığınla bilgiyle de karşılaşacaklardır. Böyle çalışmalar zamanla olgunlaşır, hatalarından arınarak
tamamlanır. Elimdeki nüshalardan birini, sonraki baskıları eksikleri tamamlamak için kullanıyor, sayfa
kenarlarına ulaştığım yeni bilgileri not ediyorum. Unutmadan şu hususa da değinmek isterim: Yahya
Kemal’in eserlerinin arka planı son derece zengindir; bu çalışma, bir okuma kılavuzu olmanın ötesine
geçerek Türk kültürünü Yahya Kemal’in penceresinden yansıtan bir ansiklopedi niteliği kazanmıştır.

Mehmet Nuri Yardım: Yahya Kemal, Türk kültürü, sanatı, zevki ve estetiğinin İstanbul’da toplandığını
düşünüyordu ve İstanbul’u müşterek bir “vatan” olarak görüyordu. İstanbul bugün de aynı konumunu
muhafaza ediyor mu? O zamandan bu zamana İstanbul’da değişen şeyler var mı? İstanbul’a her şeye
rağmen yine de “vatan” diyebiliyor muyuz?

487