Page 183 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

86 BİYOLOJİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Ortam sıcaklığındaki değişimin tohumun çimlenmesindeki etkisini nasıl açıklarsınız?

Öğretmene Not: Etkinlik yapılmadan bir hafta önce öğrencilere deney için gerekli malzemeler ve deneyin
ön aşamasında izleyecekleri yolun belirtildiği bir kâğıt verilir. Verilen bilgilerden yola çıkarak hazırladık-
ları deneyi etkinlik dersinde değerlendirmek üzere sınıfa getirmeleri istenir ve deney uygulamaları sınıfta
birlikte değerlendirilir.
3. Tohumun besi dokusundaki polimer yapılı organik moleküller su tohum içine girince nasıl bir deği- Normal yağmur, havadan bir miktar karbondioksit emdiği için zayıf asit özelliği gösterir. Normal ko-
şime uğrar? Bu değişim için hücrelerin ATP harcaması gerekir mi? Kısaca açıklayınız. şullar altında oluşan yağmurun pH değeri 5,6’dır. Bu değerin altında bir değere sahip olan yağış “asit
yağmuru” olarak adlandırılmaktadır. Asit yağmuru, kükürt oksitler (SO ) ve azot oksitler (NO ) gibi
X
X
gazları da emdiği için normal yağmura göre daha güçlü bir asit özelliği gösterir. Sirke ve asit yağmuru
yaklaşık aynı derecede asit özelliğine sahiptir.
Yönerge Aşağıda asit yağmurlarının tohumların çimlenmesine olan etkisini gözlemlemek amacıyla hazırlanan
bir deney verilmiştir. Deney uygulama çalışmanızın ardından bu deneye ilişkin soruları cevaplayınız.
Gerekli malzemeler
Herhangi bir bitkinin tohumu (fasulye veya mısır), filtre kâğıdı veya kâğıt havlu, saf su, elma sirkesi
4. Düzeneklere konulan fenol kırmızısında meydana gelen renk değişimi ile nasıl bir sonuca varılır?

5. Deney düzeneklerinde hangi faktörlerin çimlenmeye olan etkisi incelenmektedir?

İzlenecek yol
1) Saf su, yağmur suyu ve elma sirkesinin pH’sini deneyin başlangıcında ölçerek kaydediniz.
2) 30 tane tohumu 3 onlu gruba ayırınız. 1. grupta bulunan 10 tohumu saf su içinde, 2. gruptaki tohum-
ları yağmur suyunda ve 3. gruptaki tohumları elma sirkesinde bir gece boyunca bekletiniz.
3) Üç adet filtre kâğıdını veya kâğıt havluyu her bir petri kabının tabanına yerleştiriniz. Birinci petri
kabına 20 damla saf su, ikinci petri kabına 20 damla yağmur suyu ve üçüncü petri kabına da 20 damla
6. Oksijen miktarının çimlenme hızına olan etkisini incelemek isteseydiniz nasıl bir deney düzeneği
hazırlardınız? elma sirkesi damlatınız.
4) Saf su, yağmur suyu ve elma sirkesi içinde bulunan tohumları süzünüz ve ayrı ayrı üç petri kabına eşit
aralıklarla yerleştiriniz.
5) Petri kaplarının üzerine plastik film geçiriniz. Film üzerinde toplu iğneyle küçük delikler açınız.
6) Oda sıcaklığında ve aydınlık bir ortamda bir hafta bırakınız.
7) Kök ve/veya sürgüne sahip olan tohum çimlenmiş bir tohumdur. Kök ve/veya sürgüne sahip olan
tohumların toplam tohumlara oranını aşağıdaki tabloya kaydediniz.

Tablo 1: Farklı pH Ortamlarında Tohumun Çimlenmesi
Tohum ortamı Toplam tohum sayısı Çimlenen tohum sayısı Çimlenme oranı (%)
Petri kabı (Saf su )
Petri kabı (Yağmur suyu)
Petri kabı (Elma sirkesi)

182
Hazırlayan: Fatma DEMİRAY