Page 248 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

FİZİK 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARIAP ANAHTARLARI
CEV
2. Yönerge Etkinlik No.: 58
m 1 Aynı derinlikteki dalga leğeninde ve aynı periyotta oluşturulan
k dalgalar birbiri içinden geçerken bazı noktalar birbirini güç-
T = 2π 2 T 1 lendirir, bazı noktalar ise birbirini söndürür. Böylece girişim
1
m T 2 = 2 olur. deseni oluşur.
T = 2π
2 2k 2 Dalgaların tepe noktaları üst üste gelerek çift tepe noktalarını,
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders çukur noktalar üst üste gelerek çift çukur noktalarını oluşturur.
Kitabı, Sayfa: 96-98. Aydınlık bölgeler dalga tepelerinin üst üste binmesiyle, karan-
lık bölgeler ise dalga çukurlarının üst üste gelmesiyle oluşur.
Etkinlik No.: 56
3 Bir tepe ve bir çukur üst üste gelerek düğüm noktalarını oluş-
2. Yönerge turur. Zikzaklı yarı aydınlık bölgeler titreşimsiz duran düğüm
noktalarıdır.
1 Yarık düzleminde noktasal bir kaynak varmış gibi yayılmaya Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
devam ederler. Kitabı, Sayfa: 112-118.
2 Dalganın hızı V = λ . f bağıntısı ile ifade edilmektedir. Dalga-
nın hızı sabit olduğundan λ dalga boyu ile f frekansı ters oran- Etkinlik No.: 59
tılıdır. Bu nedenle dalga frekansı arttırıldığında λ dalga boyu 2. Yönerge
küçülür.
1 Kaynaklar arasındaki uzaklık arttırıldığında dalga katarı ve
3 Dalga boyunun küçülmesi kırınımı güçleştirir. Kırınım λ > w düğüm çizgisi sayısı artar, n kaynaklar arası mesafe azaltıldı-
olduğunda net olarak gözlenir. ğında ise dalga katarı ve düğüm çizgisi sayısı azalır.
4 Su derinliğinin aynı olduğu ortamda, yarık genişliği w olan iki Dalga boyu arttırıldığında dalga katarı ve düğüm çizgisi sayısı
engel arasına gönderilen dalgalardan dalga boyu w genişliğin- azalır, dalga boyu azaltıldığında ise dalga katarı ve düğüm çiz-
den büyük olduğunda (λ > w) kırınım net olarak gözlenir. Ara- gisi sayısı artar.
lık küçültüldüğü için λ > w olur ve kırınım net olarak gözlenir.
Yarık genişliği dalga boyundan çok büyük (w & f) olduğunda 2 Desen üzerinde seçilen noktanın yol farkı, dalga boyunun tam
ise kırınım oluşmaz. katları ise seçilen nokta, dalga katarı üzerinde bir noktadır.
Desen üzerinde seçilen noktanın yol farkı dalga boyunun bu-
5 Ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrilidir. Bu sebeple kıyıları- çuklu katları şeklinde ise seçilen nokta, düğüm çizgisi üzerinde
mızdaki binaları, gemileri, balıkçı teknelerini, deniz araçları- bir noktadır.
nın tamir, bakım ve yapım yerlerini dalgalardan korumak için
limanlar ve dalga kıranlar yapılmaktadır. Su dalgasının kırı- 3. Yönerge
nımı sayesinde gelen dalgaların enerjileri sönümlenmekte ve 1 Kırmızı çizgiler dalga katarını, mavi çizgiler düğüm çizgisini
kıyıdaki bina ve araçlar zarar görmemektedir. göstermektedir.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
Kitabı, Sayfa: 107-110. 2 Aynı fazdaki iki kaynaktan çıkan dalgaların girişim olayında
farklı özellikte üç nokta ortaya çıkmaktadır. İki dalga tepesi üst
Etkinlik No.: 57 üste gelirse çift tepe, iki çukur üst üste gelirse çift çukur oluşur.
Çift tepe ve çift çukur noktaları, dalga katarlarını oluşturmak-
2. Yönerge tadır. Bir çukur ile bir tepe üst üste gelirse minumum girişim
1 Yapı oyuncakları birbirine yaklaştırıldığında bunların arasın- (titreşimsiz nokta) oluşur. Bu noktalar ise düğüm çizgilerini
da dairesel bir dalga oluştuğu görülmektedir. Bu da kırınımın oluşturur.
daha fazla olduğu, uzaklaştırdığında ise kırınımın giderek 3
azaldığı hatta dalganın hiç kırınıma uğramadan yoluna devam B 2. DÇ C 1. DK
ettiği görülmektedir. D E 2. DK
λ A 2. DÇ
2 Dalganın hızı V = λ . f = bağıntısı ile ifade edilmektedir. 2. DK
T
Dalgaların yayılma hızı sabit olduğundan λ dalga boyu ile f fre-
kansı ters orantılıdır. Bu nedenle dalga frekansı arttırıldığında
λ dalga boyu küçülür. Dalga boyunun küçülmesi kırınımı güç-
leştirir. Çünkü kırınım λ > w olduğunda net olarak gözlenir.
3 Sıvı derinliği azaldığında dalgaların yayılma hızı ve dalga boyu
küçülür. Dalga boyunun küçülmesi kırınımı güçleştirir. Çünkü
kırınım λ > w olduğunda net olarak gözlenir.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı, Sayfa: 112-118.
Kitabı, Sayfa: 107-110.

246