Page 243 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 12

CEVAP ANAHTARLARIAP ANAHTARLARI
CEV
Etkinlik No.: 43 Etkinlik No.: 45
1 Her ikisi de elips şeklindeki yörüngelerde dolanmaktadır. 1 K için x = r L için x = r . Cos 60 = r . Sin 30 o
o
K
L
M için x = 0 N için x = r . Cos 60 = r . Sin 30 o
o
M
2 Demir bilyenin K noktasında sahip olduğu potansiyel enerji P için x = r N
P
T noktasına gelirken kinetik enerjiye dönüşeceğinden hızı Düşey düzlemdeki düzgün çembersel hareketin konum vektö-
artar. Bu nedenle V < V < V < V olur. rünün yatay ve düşey bileşenlerinin bileşkesi yarıçap vektörü-
K P L T
3 Demir bilyenin K, L, T ve P noktalarında sahip olduğu hızlar nü belirtmekte iken basit harmonik harekette konum vektörü
arasındaki büyüklük ilişkisi ile Dünya’nın K, L, T ve P nokta- yalnız bir boyuttaki x bileşeni olmaktadır.
larında sahip olduğu hızlar arasındaki büyüklük ilişkisi aynı 2 60 1
olur. Her iki durumda da çekim kuvveti arttıkça hız artar, çe- t = T 360 T . f = 1 olduğundan t = 6f
KL
KL
kim kuvveti azaldıkça hız azalır.
T
30
1
4 Demir bilyenin halka mıknatısa en uzak noktada bulunurken t = T 360 = 12 t = 12f
LM
LM
hızı en küçük, yakında iken en büyük değerde olduğu için aynı
t süresinde K noktasından itibaren çizdiği yay, T noktasından t = T 30 = T t = 1
itibaren çizdiği yaydan daha küçük olur. MN 360 12 MN 12f
5 Küçük yayda R yarıçapı büyük, büyük yayda ise R yarıçapı kü- t = T 60 = T t = 1
çük olduğundan oluşan alanlar eşit büyüklükte olur. NP 360 6 NP 6f
Uzanımlar eşit büyüklükte olup bu uzanımların alınma sürele-
6 Mıknatısların kütleleri arasındaki çekim kuvveti ri arasında t = t > t = t ilişkisi oluşmaktadır.
M. m KL NP LM MN
F = G merkezcil kuvvet ise
R 2 M
F = m . ω . R ile modellenir. Bu iki kuvvet eşitlenip N L
2
2
ω = yerine yazıldığında ya da merkezcil kuvvet
T 30 o 30 o
2 2. R
F = m olup V = yerine yazıldığında Kepler’in 60 o 60 o
R T P K
Periyotlar Kanunu’nun matematiksel modeli
R 3 = G. M
T 2 4 2 elde edilir.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
Kitabı, Sayfa: 62-63. -x -r -r/2 O r/2 r +x

P N M L K
Etkinlik No.: 44
1 Günümüzde Dünya’nın Güneş etrafında elips şeklinde bir yö- 3 V
rüngede hareket ettiğini bilmekteyiz. Bu nedenle yer merkezli V M
evren modeli geçerliliğini kaybetmiştir. N θ L
Bilimde kabullenmelerin yapılması ve bu kabullenmeler ışı- V θ V
ğında bazı düşüncelerin ileri sürülmesi ile bilimsel olaylar θ θ
açıklanmaya çalışılmıştır.
2 Bilimsel eserlerinin yazılması bilim insanlarının bu birikimleri P K
kullanarak yeni düşünceler ileri sürebilmelerine rehberlik et-
mektedir.
V
3 Bilim insanları kendilerinden önce ileri sürülen düşünceleri
inceleyerek bu düşünceler ışığında eksik olan noktaları araş-
tırıp yeni fikirler ileri sürmüşlerdir. Yer merkezli evren mode- -x +x
linden vazgeçilip Güneş merkezli evren modeline geçilmiştir. O

P N M L K
4 Takvimler, kullanılan modele göre oluşturulmuş; tarihler de bu
takvimlere göre belirlenmiştir. K ve P noktalarındaki iz düşümü sıfır olurken M noktasında
V = V, L ve N noktalarında ise V = V = V . Cos θ olmaktadır.
M
N
L
5 Günümüzde yer merkezli evren modelini kullanmış olsaydık Düzgün çembersel harekette hız büyüklüğü sabit kalmaktadır.
öncelikle şu an kullandığımız takvimi değiştirmemiz gerekirdi. Basit harmonik harekette ise denge noktasında hız büyüklüğü
Bu durum da geçmişe yönelik tüm tarihleri yeniden düzenle- maksimum değerde olup denge konumundan uzaklaştıkça
memizi gerektirirdi. azalarak minimum değere ulaşmaktadır.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
Kitabı, Sayfa: 62-63.

241