Page 162 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli
P. 162
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 12
CEVAP ANAHTARLARI
Etkinlik No.: 56 Etkinlik No.: 59
Yönerge Yönerge
1. Fosil yakıtların insan sağlığına zararları; solunum yolu hastalık-
ları, kanser, cilt ve kalp hastalıklarına olarak sayılabilir. Yeterli 1. Geleceğin enerji kaynağı olarak kabul edilen bor madeninin dün-
kaynağı olmayan ülkelerde ekonomik olarak ithalatı ve dışa ba- ya genelindeki rezervlerinin büyük bir bölümü ülkemizde bulun-
ğımlılığı artırır. Çevre açısından ise küresel ısınma, çölleşme, su maktadır. Ülkemiz bor rezervi açısından zengin olmasına karşın
kaynaklarının kirlenmesi, göçler ve hava kirliliğine sebep olmak- bu maden henüz yeteri kadar işlenmemekte, ham madde olarak
tadır. ihraç edilmektedir. Çevre açısından düşünürsek de bu şekilde
tasarlanmış bir araba yakıt olarak H2 gazı kullanılır. H2 gazının
2. Cevap öğrencilere bırakılmıştır. yanma ürünü olarak H2O çıkar. Zararlı gaz salınımı olmaz ve
çevreyi kirletmez.
3. Fosil yakıtların yerine alternatif enerji kaynakları kullanılabilir. 2. Bu özellikleri sayesinde askeri araçların zırhlanmasında ve nükle-
Güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, biyokütle, hidro elektrik santraller er reaktörlerde kullanılır.
(HES), jeotermal enerji fosil yakıtların yerini alabileceği görül-
mektedir. 3. Öğrenciler düşüncelerini paylaşır.
4. Bor madeni, ısıya dayanıklı cam, cam elyafı, sabun, deterjan, sera-
Etkinlik No.: 57 mik, yangın geciktirici gereçlerin üretiminde, nükleer uygulama-
larda, metalürji, ilaç, kozmetik, elektronik sektöründe kullanılır.
Yönerge
1. Genel olarak yeşil ev tasarımı inşaat aşamasında ekolojik mal- Etkinlik No.: 60
zemelerin kullanılmasına özen gösterilmesi ile başlar. Binanın
yalıtımı en iyi şekilde yapılmadır. Alanların ısıtılması ve soğut- Yönerge
ması sırasında enerji kaybını minimize ederek enerji yüklerinin
düşürülmesine dikkat edilir. Su ısıtma sistemi için yenilenebilir 1. AVANTAJLARI
enerjiden faydalanılır. Enerji kullanılırken, maksimum verimde Ham madde hacmine göre çok yüksek miktarda enerji sağlar.
kullanılacak şekilde tasarlanır. Evin enerji ihtiyacına uygun ideal
fotovoltaik panel seçilir. Yağmur sularının depolanabileceği bir Sera gazı emisyonları oldukça düşüktür.
oluk sistemi ile temiz su eldesi sağlanır. Yüksek enerji verimi- Nükleer santrallerde hem elektrik hem de ısı enerjisi eşza-
ne sahip elektrikli ev aletleri ve aydınlatma sistemleri kullanılır. manlı olarak üretilebilmektedir.
Elektrikli aletlerin ve aydınlatma sistemlerinin kullanılmadıkları
sürelerde otomatik kapatılması sağlanır. Tasarlanan evin cephesi Nükleer enerji teknolojisinin kazanılması, ülkenin bilimsel ve
güneş ışığından daha çok fayda sağlayacak şekilde olmalıdır. Pen- teknolojik açıdan ilerlemesine katkıda bulunmaktadır.
cereler fazla ışık alabilecek şekilde büyük olmalı ama ısı kaybına Nükleer santrallerin toprak kirliliği ve radyasyon gibi çevreye
sebep olmayan malzeme kullanılmalıdır. olumsuz etkileri; petrol, kömür ve doğalgaz gibi fosil yakıtları-
2. Bulunduğumuz bölge yıl boyu güneş alan bir yerse güneş enerjisi, na göre nispeten daha azdır.
çok rüzgâr alan bir bölge ise rüzgâr enerjisi, deniz kenarı ise dalga Sanayide nükleer teknolojiye bağlı gelişmiş iş kolları kurul-
enerjisi kullanılabilir. Yaşadığımız yerde termal su kaynağı varsa makta ve buna bağlı olarak da istihdam artmaktadır.
termal enerjiden faydalanılabilir.
3. Öğrenciler gözlemlerini anlatırlar. DEZAVANTAJLARI
Santrallerin kurulum maliyetleri oldukça yüksektir.
Etkinlik No.: 58 Nükleer enerjinin getirdiği en önemli problem, kansere yol
Yönerge açtığı bilinen ve dolayısıyla oldukça tehlikeli olan radyasyon-
dur.
1. İklim değişimlerine bağlı olarak Türkiye’nin bazı bölgelerin-
de görülen ve gelecek için öngörülen yağışlardaki azalmalar, bu Nükleer santrallerde kaza riski doğal afetlerle artar.
bölgelerdeki nehir tipi ve depolamalı hidroelektrik enerji santral- Nükleer enerji üretiminin gerçekleşmesi sonucunda ortaya
lerinde (HES) elektrik üretimini ciddi şekilde etkileyecektir. Bu çıkan radyoaktif maddelerin korunması ve saklanmasında
durum hem işletme açısından ekonomik olarak hem de ülkenin zorluklar yaşanmaktadır.
enerji güvenliği açısından stratejik olarak riskler oluşturacaktır.
Bu nedenle bu durumun öngörülerek gerekli tedbirlerin alınması Fay hattı üzerinde yer alan bölgede kurulmaması gerekmek-
büyük önem taşımaktadır. Nehir tipi hidroelektrik enerji santral- tedir.
lerinin depolama özellikleri olmadığından enerji üretimi nehir Nükleer enerji kaynağı olan uranyuma duyulan ihtiyaç, dışa
akımına doğrudan bağlıdır. Bu nedenle, nehir tipi hidroelektrik bağımlılığı arttırmaktadır.
santraller akımlardaki düşüşten anlık olarak etkilenir.
2. Hidrolik ve linyit kaynaklı enerji üretim yüzdelerinin azaldığı,
ithal kömür, doğal gaz ve yenilenebilir kaynaklı üretim yüzdeleri-
nin arttığı görülmektedir. Yenilenebilir enerji, fosil yakıtlara göre
daha ucuz ve güvenilirdir. Petrol, doğal gaz ve kömür yenilene-
meyen enerji kaynakları olduğu için belli bir süre sonra tükene-
cek, artan enerji ihtiyacı karşılanamayacaktır. Bu nedenle, ileride
Türkiye’de fosil yakıtların yerini yenilenebilir enerji kaynakları
alabilir.
163