Page 78 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
37 İNKILAP TARİHİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü İNKILAP TARİHİ 12 38
ve ATATÜRÇÜLÜK
ve ATATÜRÇÜLÜK
3. ÜNİTE > Atatürkçülük ve Türk İnkılabı Kazanım 12.3.8: Atatürk ilke ve inkılaplarını oluşturan temel esasları Atatürkçü düşünce
sistemi açısından analiz eder.
Her sistemin, her değişim modelinin bir amacı vardır. Atatürkçü model de bir amaca yönelik Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi
olarak oluşturulmuştur. Modelin birinci amacı çağdaşlaşmak, ikinci amacı da kalkınmak, böylece Etkinlik İsmi BÜYÜK DEHA 20 dk.
“çağdaş uygarlık” düzeyine çıkmaktır.
Amacı Atatürkçü düşünce sistemini inkılaplar bağlamında değerlendirebilme. Bireysel
Atatürkçü modelde “birlik”, “otorite” ve “eşitlik” kavramları, özellikle altı ilkede düşünsel yönünü Yönerge Metinlerden ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.
bulmuştur. Ulusal kimlik sorununun çözümü ülkede “birlik” sağlanması için zorunluydu. “Oto-
rite” sorununun çözümü devletin varlığı ve güçlülüğü için gerekliydi. “Eşitlik” ise çağdaşlaşma ve
yurttaşlık durumunun sağlam ve sağlıklı bir temele oturması için çok önemli bir koşuldu.

Suna Kili, Atatürk Devrimi (Düzenlenerek alınmıştır.)

3. Atatürkçü modelde birinci amacının “çağdaşlaşmak” olarak belirtilmesi hakkında düşünceniz
nedir?

4. “Birlik”, “otorite” ve “eşitlik” kavramları ile Atatürk ilkeleri arasındaki bağlantıyı (hangi ilkenin hangi
kavram doğrultusunda kullanıldığını) aşağıdaki tablo üzerinde belirleyiniz. Görsel 1: Mustafa Kemal Atatürk Çankaya Görsel 2: Atatürk’ün kütüphanesi-Çankaya
Köşkü’ndeki çalışma masasında
Atatürk Müze Köşkü
Birlik Otorite Eşitlik

................................................... ................................................... Mustafa Kemal’in I. Dünya Savaşı’nda çok büyük bir asker olarak mesleğinin en üst temsilcilerin-
................................................... ................................................... ................................................... den biri hâline gelmesi ile düşüncelerinin olgunlaşması paralellik içindedir. Ona göre “Osmanlı
................................................... ................................................... ................................................... Devleti’nin savaşa girmesi büyük bir hata idi. Almanya mutlaka yenilecek ve Osmanlı Devleti’ni
................................................... ................................................... ................................................... de peşinden sürükleyecektir.” Birkaç kez sorumluları bir an önce savaştan çekilmek için uyarır.
................................................... ................................................... ................................................... Dikkate alınmaz. Türk ordusuna komuta eden Almanları hazmetmez. Akılcı bir çözüm yolu arar.
................................................... ................................................... ................................................... Ziya Gökalp’in görüşlerini büyük ölçüde beğenir.
...................................................
Ağır yenilgi, ülkenin parçalanması bu çerçeveyi pekiştirir. İstanbul’daki hükûmet âcizdir. Bu
hükûmet ile hiçbir iş yapılamaz. En iyisi her şeye baştan başlamaktır. Millî egemenliğe vurgun-
dur. Millî egemenlik, milliyetçilik ruhunu uyandıracaktır. Böylece zafer kazanılır. 1923’te kurulan
cumhuriyet rejimini yaşatmak için geriye dönülemez. Akılcılık ve bilim yolu ile ilerlenecektir. Ya-
radılışındaki dehasıyla o, yeni kurulan devletin yok olmaması için yüzlerce yıl denenen ama artık
işleme gücünü tümden yitirmiş kurumlara dönülmemesi gereğini anlamıştı. Ayrıca 1911’den beri
çarpıştığı emperyalizmin, tekrar oyununa gelmemek için bağımsızlıktan hiçbir ödün verilmeme-
liydi. Bu olayları dönemin bütün aydınları yaşamışlardı. Bu olaylar o aydınları belki çok üzdü fa-
kat Atatürk gibi düşünmeye sürükleyemedi. Demek ki ortam elverişli olsa da dâhilerin belirmesi
tesadüfe bağlıdır. Böyle bir tesadüfün Türk milletine rastlaması tarihin büyük bir olayıdır.

Ahmet Mumcu, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II (Düzenlenerek alınmıştır.)

1. Atatürkçü düşünce sisteminin oluşmasını sağlayan etkenlerle ilgili nasıl bir çıkarımda bulunabilirsi-
niz?

76 77
Hazırlayan: Selma MUSLU