Page 408 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 202

7.ÜNİTE> Söylev (Nutuk) Kazanım A.4.14: Türün ve dönemin/akımın diğer önemli yazarlarını ve eserlerini sıralar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi

Etkinlik İsmi Tekerlek Dönüyor 20 dk.
Bireysel
Amacı Türün devamlılığını, yaygınlığını ifade ederken yazarlarını tanıyabilme.

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Ömer Naci’nin Hatipliği

(…)
Bütün Osmanlı milletini temsil eden bu Meclisler hakikati söyleyecek, ölecek ve hakikati ilan etmek-
ten bir dakika geri durmayacaktır (alkışlar).
(…)

Eğer onlarda mertlik, namus varsa, hak varsa, hakikat varsa bizde de ölmeğe hazır bir sîne, bir sîne-i
hamiyyet vardır (alkışlar). Ve sonra size hakiki ordudan, bugün kan ağlayan vatanın şarkı, garbı teh-
likede iken hakikaten bu vatanı tutmak için azmeylemiş olan Osmanlı Ordusu’ndan bahsedeceğim.
O da bizimle beraberdir. Ölünceye kadar ve öldürünceye kadar. (Alkışlar) (Müzâkere kâfi sadâları).

(...)
Fethi Tevetoğlu, Ömer Naci
Kelime Dağarcığı:
hamiyet: Bir insanın kendi yurdunu, ulusunu ve ailesini koruma çabası. müzakere: Bir konuyla ilgili fikir alışverişinde
bulunma.

1. Meşrutiyet Dönemi’nin en coşkulu, en heyecanlı “açık hava hatibi” olarak anılan Ömer Naci’ye ait
elimizde birkaç metin dışında söylev bulunmamaktadır. Geçmişteki bazı söylevlerin günümüze
ulaşırken bazılarının ulaşamamasını nasıl açıklarsınız?

2. (…) özellikle batı toplumu, söylevi toplumla iletişimin baş aracı saymıştır. Bu nedenle söylevin
çeşitli türleri gelişmiştir. (…) İlk söylev örneklerine siyasa alanında rastlıyoruz. Daha sonra ba-
tıda bilimsel söylev, hukuksal söylev, dinsel söylev büyük gelişmeler göstermiştir. Bilim adamı,
bilimini yaptığı ölçüde toplulukları buna inandırmak zorundadır da. Gerçekten de bilimin var
oluş nedeni de budur. Onu topluluklara aktarmak, başka bir deyişle bilimi toplulukların yararına
sunmak, yararcı düşüncenin baş amacıdır. Bir bilim adamının, derinleştiği bilim dalında inandı-
rıcı konuşmalar yapmasını söylevle bağdaştırabiliriz ancak.
(…)

Adnan Binyazar, Türk Dili Söylev Özel Sayısı

407