Page 410 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 203

7.ÜNİTE> Söylev (Nutuk) Kazanım A.4.15: Metinlerden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi

Etkinlik İsmi Bir Romanı Savunmak 25 dk.
İmla ve noktalama işaretlerinin işlevlerini fark edebilme. Paragrafta ortaya konan düşünceyi ayırt edebil- Bireysel
Amacı
me.
Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Savunma

(…)
Bugün “Natüralizm”in, “Realizm”in fennî sınırları içinde bir hikâye yazmak büyük bir kavrayışı gerek-
tiren derin bir bilimdir.
Önce iklimiyle, güneşiyle, havasıyla, toplumsal ve ahlâksal durumuyla, iyi kötü mizaç ve âdetleriyle,
kısacası, bütün kurumlarıyla bir çevre alacaksınız. Sonra her tabakadan seçeceğiniz kahramanlarını-
zın ruhlarına girerek bu erdemli, fesatçı, bilgin, bilgisiz, iyiliksever, alık, akıllı, câni, suçsuz, namuslu,
namussuz, terbiyeli, terbiyesiz, ezilen, ezen, zulüm eden, zulüm gören kişileri bir vaka içinde doğada
gördüğünüz gibi yaşatacaksınız. Toplumsal türlü türlü iğrenç yaraları açacaksınız; frengi, delilik gibi
acıklı hastalıkların soya bağlı etkileri göstereceksiniz, doktorla birlikte morga gireceksiniz, otopsi ma-
sasının başında çürümüş etleri, sinirleri karıştıracaksınız. Fen ve gerçek adına yürüyecek ve insanlar-
dan hiçbir şey gizlemeyeceksiniz.
(…)

Gerçek hikâyecilik, bütün bilimleri, fenleri kapsayan; her kötülüğü, her hastalığı, her gizli bozukluğu,
yarayı aydınlığa çıkaran yüksek bir güçtür. Memleketimize girmeğe uğraşan bu benzersiz açıklayıcı,
bu aman vermez tasvirciyi tutuklatmak için savcı köşebaşında jandarmalarla karşılamamalıdır.
“Natüralist” romanın toplumsal yararlarını savcılığa anlatmak gereği karşısında utanıyorum. Bir gün
toplum içinde öyle bir tipe rastlayacaksınız ki, “İşte Kalender Nuri” diyerek parmağınızı uzatıp onu
göstereceksiniz. Kalender’i hikâye sayfalarından çıkarmakla doğadan da çıkaramazsınız.

(…)
Yukarıdan beri belirttiğim üzere, roman ahlâkın aynasıdır. Onun objektifi, gördüğü manzarayı alır.
Savcı istiyor mu ki roman gördüğü çirkinlikleri, yaraların kokusunu değiştirsin; ikiyüzlülük, bilgisizlik
ve bağnazlığa âlet olarak gerçeği diri diri gömdürmeğe razı olsun?

(…)
Hüseyin Rahmi Gürpınar, Savunma

1. Savcı istiyor mu ki roman gördüğü çirkinlikleri, yaraların kokusunu değiştirsin; ikiyüzlülük, bilgisizlik
ve bağnazlığa âlet olarak gerçeği diri diri gömdürmeğe razı olsun? cümlesindeki virgüller (,) ve nok-
talı virgül (;) hangi amaçla kullanılmıştır?

409