Page 218 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 112

5.ÜNİTE > Roman Kazanım A.2.14. Yazar ve metin arasındaki ilişkiyi değerlendirir.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi YAZAR VE MİLLÎ KÜLTÜR 20 dk.
Amacı Metin incelemesinden hareketle yazar-metin ilişkisini kavrayabilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları bu metne göre cevaplayınız.

GÜN OLUR ASRA BEDEL

Sarı-Özek’in yerlileri olan Kazaklar ise ülkelerini terk etmemiş. Yeni yeni kuyular kazıp su buldukları
yerlerde toplanmışlar. Yine de pek tenha imiş. Sarı-Özek ancak savaştan sonra, su taşıyan tankerler işe
koyulduğu zaman başlamış. Tanker sürücüsü bölgeyi iyi tanırsa otlakta, üç dört ayrı yerdeki sürülerin
su ihtiyacını karşılıyormuş. Büyük sürü sahipleri, çevredeki sovhozlar ve kolhozlar o zamanlar bura-
larda mandıralar kurmayı, böyle bir yatırımın neye mal olacağını ve risklerini bile düşünmüşler. İyi ki
bunu düşünürken epey zaman kaybetmişler ve bu arada Ana-Beyit yakınlarında bir şehir oluşuvermiş.
“Posta Kutusu” diyorlardı bu adsız şehre. “Posta Kutusu’na gittim.”, “Posta Kutusu’ndan geldim.”, “Posta
Kutusu’ndan şunu aldım, bunu aldım.” diyorlardı. Posta Kutusu zamanla büyümüş, bir asfalt yolla bir
yandan uzay üssüne, öbür yandan demir yoluna bağlanmış ve buraya yabancıların girmesi yasaklan-
mıştı. İşte Sarı-Özek’te bu defa endüstrileşmiş bir yerleşim kurulması böyle olmuştu.

Orada geçmişten kalan tek iz Ana-Beyit mezarlığı idi. Devenin çift hörgücü gibi tıpatıp birbirine ben-
zeyen ve bu yüzden Ekiz Tübe (İkiz Tepe) denilen iki tepenin üzerindeydi Ana-Beyit. Bu mezarlık
bölgenin en kutsal mezarlığı sayılıyordu. Eskiden bazı aileler ölülerini buraya öyle uzak yerlerden geti-
rirlerdi ki cenaze alayı geceyi bozkırda geçirmek zorunda kalırdı. Ve ölünün yakınları merhumu Ana-
Beyit’e gömmüş, ona böyle saygı gösterebilmiş olmaktan haklı bir gurur duyarlardı. Halk içinde en çok
sayılan, sevilen, bilgili, haklı bir üne sahip insanlar buraya gömülürlerdi. Her şeyi bilen ve bölgeyi çok
iyi tanıyan Yelizarov bu mezarlığa ‘Sarı-Özek Ana Kabri’ derdi.

O gün, Boranlı demiryolu istasyonundan çıkıp bozkırda ilerleyen develi, traktörlü, kazma makineli ve
köpekli tuhaf cenaze alayı, işte oraya gitmekteydi.

Cengiz Aytmatov, Gün Olur Asra Bedel

1. Yazarın eserinde, yaşadığı coğrafyanın geçmişine ve diğer özelliklerine dair bilgiler vermesinin ge-
lecek nesiller açısından faydaları neler olabilir? Görüşlerinizi gerekçeleri ile ifade ediniz.

217