Page 29 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

12 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Yönerge Aşağıdaki metni dikkatle okuyunuz. Yukarıdaki görsellerle metin arasındaki ilişkiyi düşününüz.

İNSAN VE DİL

İnsanlık tarihinde ne kadar geriye giderseniz gidin doğayı anlamaya çalışan ve anladıkça geçtiği her
yere iz bırakan bir insan görürsünüz. Bu izler günlük yaşam ve hayallere dayalı maddi bazen de hayal
gücünün yansımalarıdır. Çünkü insan psiko-sosyal bir varlıktır.
Bu durumda insan etkinliklerini fiziksel ve içe dönük olarak iki başlıkta ele almalıyız.

Fiziksel olanlar fizik, kimya, biyoloji gibi alanlarla karşılık bulurken içe dönük olanlar da kültür ve
sanatla karşılık bulmaktadır.

Dil ise tüm insan etkinliklerinin ifade edildiği ve hayat bulduğu yegâne alandır. Soyut ve somut insan
etkinliklerinin kayda alınarak zamanı aşması da yine dil ile olmaktadır. Dil ile insanlık önce yücelerek
içsel, genişleyerek de fiziki yolculuğunun kaydını tutmaktadır.
Önce hayatını ve günlük telaşlarını duvarlara resmeden, anlatan insan sonra hayatta kalmak için yaz-
maya ve anlatmaya başlamış. Hayatını kurtaran insanlık hayatına renk katmak ve hayatını zenginleş-
tirmek için de yazmış ve anlatmış. Hiç üşenmeden milyonlarca belki milyarlarca yaprak devam etmiş.
İfade etme isteği birçok şekilde insan etkinliklerinde karşılık bulmuş ama dil hep en başta ve gözde
olmuş. İnsanın olduğu her toprak parçası bundan nasibini almış. Hayata dair anlatılar ders ve öğüde
varmış bazen de. Ta ki mükemmelleşip bağımsızlığını ilan edene kadar.
Kemal BATMAZ (Komisyon Dil Uzmanı)

3. Yönerge Aşağıdaki soruları metin ve görselleri göz önünde bulundurarak cevaplayınız.

1. İkinci görsel ve sonraki görsellerin her biri hikâye türünün gelişimi ile ilgili bir aşamayı temsil
etmektedir. Görsellerden hareketle hikâye türünün gelişimi için neler söylersiniz?

2. İnsanlığın güncel gerçeklerini ve beklentilerini göz önünde bulundurarak (bireysellik, hız,
internet, teknoloji vb.) hikâye türünün nasıl bir gelişme göstermesini bekliyorsunuz?

3. İnsanın psikolojik ve sosyolojik bir varlık olmasıyla görseller arasında nasıl bir ilgi söz konu-
sudur?

4. Kendini ifade etmek, insanlık tarihi boyunca neden önemli olmuştur?

28
Hazırlayan: Ahmet ASLAN