Page 541 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

ÜNİTE CEVAP ANAHTARI

Etkinlik No.: 245 3. Yazar, günlük türünü kullanarak Selim’in hayatı ve yaşadıklarını
birinci ağızdan verir. Böylece kahramanın yaşamı ve kişilik ana-
1. Salâh Birsel, günlüğünde şiirde alıntı yapma konusunu, Nurul- lizleri daha ayrıntılı işlenir. Aynı zamanda birinci ağızdan an-
lah Ataç ise hikâyede alıntı yapma konusunu ele almıştır. Bu latım, romanı daha gerçekçi kılar. Kahramanın vermek istediği
günlükleri tek bir yazar yazsaydı ve bunlar tek bir metin olsaydı duygu, okuyucuya doğrudan geçer.
yeni metinde herhangi bir çelişki olmazdı. Şiirde şairin kullan- 4. Her sanat eseri; sanatçısının kişiliğini, dünyasını, sanatsal anla-
dığı bir kelime, dize ya da imge o şaire ve şiire özeldir, başka yışını, yaşadığı dönemi yansıtır, okura bilgi ve fikir verir. Sanat-
bir şair tarafından kullanılamaz. Hikâyede ise şiirdeki gibi bir çıyı tanımanın en doğru ve kestirme yolu onun eserlerini oku-
durum söz konusu değildir. Daha önce bir yazarın hikâyesinde maktır. Sanat eserleri, sanatçının aynası gibidir. Bakmayı bilen
işlenmiş olan herhangi bir konu, başka yazarların hikâyelerinde için bu aynada sanatçının kişiliğine dair pek çok ipucu saklıdır.
tekrar işlenebilir.
2. Olası Cevaplar: Etkinlik No.: 248
Nurullah Ataç’ın görüşlerine ben de katılıyorum. Bir yazarın ele
aldığı bir konuyu başka yazarların da kullanması mümkündür. 1. Bir edebiyat türü olan günlük, kişinin içini dökmesidir. An-
Buna intihal demek mümkün değildir. latma, anlama, anlaşılma ve anlamlandırma ihtiyacı nedeniyle
Nurullah Ataç’ın görüşlerine katılmıyorum. Eğer bir konu bir yazarlar, günlüğe yönelmişlerdir. Yazarlar ilgilerini, meraklarını,
yazar tarafından ele alınmışsa başka bir yazar o konuyu tekrar analizlerini, dünyaya bakışlarını günlüklerde yansıtmışlardır.
yazamaz. O konuyu başkasının tekrar yazması bana göre inti- Yaşamın bir kaydı ve canlı tanığı olması da günlük türüne ilgiyi
haldir. arttırmıştır.
Salâh Birsel’in görüşlerine ben de katılıyorum. Bir şair tarafın- 2. Gezi yazıları genellikle günü gününe yazılmaz. Ancak doğruluk,
dan kullanılan bir kelime, dize ya da imge o şaire ve şiirine özel- açıklık ve etkileyicilik için bazen günlük alınan notlardan fayda-
dir. Başkaları tarafından kullanılamaz. lanılabilir. Yazan ve gezen aynı kişi olduğu için gezilen yerlerle
Salâh Birsel’in görüşlerine katılmıyorum. Bir şairin şiirde kul- ilgili izlenimler, duygular ve düşünceler günlük tarzıyla anlatılır.
landığı kelime ya da imge, başka şairlerce de aynı duygularla
duyulmuş olabilir ve onların şiirinde de çok güzel bir şekilde 3. Bir yazarın günlük tarzında romanlar yazmadaki amacı kah-
kullanılabilir. ramanların duygularını, düşüncelerini, hayatı ve yaşadıklarını
birinci ağızdan verme isteğidir. Böylece kahramanların kişilik
3. Anlamın açık olduğu, tartışmaya ve anlam karışıklığına yer ver- özellikleri daha ayrıntılı işlenir. Aynı zamanda bu tür roman-
meden, anlatılmak istenenin direkt olarak beyan edildiği ifade- larda anlatıcı, yalnızca anlatan biri değil, gördüğü ve yaşadığı
lere “açık ileti” denir. İki günlük örneğinde de iletiler açık şekilde şeyleri yazan bir karakterdir. Bu da romanı daha gerçekçi kılar.
verilmiştir. Yazarlar, herhangi bir anlam karmaşasına yer verme-
yecek şekilde, açık ve anlaşılır bir dil kullanarak sanatsal kay- Etkinlik No.: 249
gılardan uzak bir şekilde, süslü ve mecazlı bir dil kullanmadan
günlükleri yazmışlardır. Bu sebeple günlükleri okuyan herkes, 1. Olası Cevaplar:
iletileri aynı şekilde algılayacaktır. Bence çağdaş edebiyatımızın öncü günlükçüsü olan Salâh Birsel,
bugün yaşıyor olsaydı günlüğün bir başka biçimi olan bloğu
Etkinlik No.: 246 tercih ederdi. Çünkü günlük türünün öncüsü olan bir yazardan
günlük türünün yeni biçimini de kullanması beklenirdi.
1. Yazar, bazen bir şeylere bağlanma konusunda çelişkiler yaşıyor. Bence çağdaş edebiyatımızın öncü günlükçüsü olan Salâh Birsel,
Çelişkiler ve alışkanlıkları onu bazen yoruyor. Ama bütün bu bugün yaşıyor olsaydı günlüğün bir başka biçimi olan bloğu ter-
yaşadığı çelişkiler ve bağlandığı güzellikler, onun kendini özgür cih etmezdi. Çünkü bir yazar olarak kitapla daha iç içe yazma
hissetmesini ve şiir alanında üretken olmasını sağlıyor. Yani ede- anlayışında olduğunu sanıyorum.
biyatı dünyasından uzak tutamıyor.
2. Olası Cevaplar:
2. Amaç, anlatımı daha güzel hâle getirmek, okuyucunun farklı an- Metinde ismi verilen yazarların büyük çoğunluğunun Türk ede-
lam ve yorumlamalarda bulunmasını sağlamak ve okuyucunun biyatının Cumhuriyet Dönemi’nde yaşadığı anlaşılıyor. Metinde
hayal dünyasını geliştirmektir. Örtük iletiyle metin daha estetik günlük türünün Cumhuriyet Dönemi’nde geliştiği ifade edil-
hâle gelir. miştir. Bu da günlük yazarı sayısının diğer türlere göre daha az
3. Yazar, günlükte duygularını ve iç dünyasını detaylı bir şekilde olmasına neden olmuş olabilir. Daha önceki dönemlerde günlük
ifade etmiştir. Ayrıntılı olarak anlattığı duygu dünyasından şiir türü çok revaçta olamadığı için günlük yazarı sayısı diğer türlere
göre daha az olmuş olabilir. Bu durum, eskiden yazarların ken-
dünyasına giderek şiiri oluşturma ve duygularını edebiyata ak- dilerinden bahsetmekten hoşlanmamalarından kaynaklanmış
tarma sürecini anlatmıştır. Böylece yazar, okuyucuya anlatmak olabilir.
istediğini günlükte verir.
3. Olası Cevaplar:
Etkinlik No.: 247 Okuyucular tarafından çok beğenildiği için günlük türünün
Türk edebiyatında en önemli ismi olmuş olabilir. Edebiyat çev-
1. Yazar “Tutunamayanlar” adlı romanından Selim’e atıfta buluna- releri tarafından günlük türünün en yetkin örneklerini sunma-
rak kendini roman kahramanının yerine koyar. Kendini yalnız sından dolayı günlük türünün Türk edebiyatında en önemli ismi
hisseden yazar, kimsenin onu dinlemediğini düşünür ve bu ne- kabul edilmiş olabilir. Zamanında düşüncelerine saygı duyulan,
denle günlük tutar. Yazarın kırılgan ve sitemkâr bir tavrı vardır. önem verilen bir kişiliği olması yayımladığı “Günce”nin değerini
“Canım insanlar!” ifadesiyle yine de samimiyetinden vazgeçmez. artırmış olabilir.
2. Yazarın kendinden önceki edebî şahsiyetlerin edebiyatına ve 4. Olası Cevaplar:
eserlerine ilgi gösterdiğini anlıyoruz. Yazar; eserlerinde kul- Bence Direktör Âli Bey, Türk edebiyatında Batılı anlamda ilk
landığı kahramanlarını genellikle kendileriyle hesaplaşan, zayıf günlüğü yazdığı için hatırlanacaktır. Nurullah Ataç, Cumhuri-
iradeli, kaderlerinin getirdiği olumsuzluklardan yenik çıkan, yet Dönemi’nde, modern anlamda günlük türünün en yetkin
bunalımlı ama kaderlerine kapılıp gitmeyen yine de güçlü olan örneklerini verdiği için hatırlanacaktır. Bence Salâh Birsel, hem
insanlardan seçer. başarılı bir günlük yazarı olduğu ve hem de günlük türünde çok

540