Page 26 - Biyoloji 10 | 1.Ünite
P. 26
1 MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME
BÖLÜM
Tomurcuklanma sonucu oluşan yeni bireyler ana bireye bağlı kalarak yaşamını sürdürürse koloni
oluşur. Çok hücrelilerde tomurcuklanma sürecinde mitoz ve hücre farklılaşması görülür. Tek hücrelilerde
mitoz görülürken hücresel farklılaşma görülmez.
Sporla Üreme
Sporla üreme; tek hücrelilerden plazmodyumda, bazı mantarlarda, kara yosunu (Görsel 1.19) ve
eğrelti otu (Görsel 1.20) gibi bazı tohumsuz bitkilerde görülür. Kalın bir örtüyle çevrili, olumsuz koşul-
lara dayanıklı, özelleşmiş üreme hücrelerine spor adı verilir. Sporların uygun şartlarda gelişip yeni
canlılar oluşturmasına sporla üreme denir. Sporlar n kromozomludur ve uygun koşullarda mitozla yeni
bireyler oluşturur. Sporlarla döllenme gerçekleşmez.
Görsel 1.19: Kara yosunu Görsel 1.20: Eğrelti otu
Bazı mantarların spor keselerinde mitozla çok sayıda n kromozomlu spor oluşur. Sporların kamçısı
olmadığından su ve rüzgâr gibi etkenlerle pasif olarak taşınır. Bu sporlar, koşulların uygun olduğu nemli
ortamlarda gelişerek yeni mantarları oluşturur. Böylece mantarların eşeysiz üremeleri gerçekleşmiş
olur (Görsel 1.21).
Sporlar (n)
a
a
Olgun mantar Sporlar çimlenir
Mitoz
Hif
a
a
Miselyum
a
Görsel 1.21: Mantarlarda sporla üreme
BİYOLOJİ 10 38