Page 31 - Biyoloji 10 | 1.Ünite
P. 31
MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME
Rizomla Üreme
Bir toprak altı gövde çeşidi olan rizomla bazı bitkiler eşeysiz çoğalabilir.
Bitki toprak altında yeni rizomlar üretir. Rizom uygun ortam koşullarında yeni
bir bitki oluşturur.
Rizomlarda bulunan göz adı verilen kısımlardan da birer bitki meydana
gelebilir. Ayrık otu ve zencefil gibi bitkilerin rizomları üzerindeki üreme gözle-
rinden yeni bitkiler meydana gelir (Görsel 1.31).
Zencefil
Ayrık otu
Rizom
Görsel 1.31: Rizomla üreyen bitkiler
Sürünücü Gövdeyle Üreme
Çilek gibi bitkilerde stolon denilen sürünücü
gövdeler, toprak üstünde bitkinin geniş alana ya-
yılmasını sağlar (Görsel 1.32). Yayılan sürünücü
gövdeler, toprakla temas ederek yeni kökler oluş-
turur. Sürünücü gövde üzerindeki üreme gözle-
rinden kalıtsal olarak aynı yavru bitkiler meydana
gelir.
Görsel 1.32: Çilekte sürünücü gövde
Daldırma Yöntemiyle Üreme
Daldırma yöntemiyle üreme, kök gelişimi uzun
süren bitkilerde uygulanır. Bitkinin toprağa yakın
kısmından çıkan dalı bitkiden ayrılmadan bükü-
lerek ucu dışarıda, hava ve ışık alacak şekilde
toprağa gömülür. Gömülen dal, köklendiği zaman
ana bitkiden ayrılarak yeni bir bitki elde edilir (Gör-
sel 1.33). Portakal, mandalina, böğürtlen, asma
ve fındık gibi bitki türleri bu yöntemle çoğaltılabilir.
Görsel 1.33: Asmada daldırma yöntemi ile üreme
BİYOLOJİ 10
43