Page 32 - Biyoloji 10 | 1.Ünite
P. 32
1 MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME
BÖLÜM
Çelikle Üreme
Bitkilerin kök, gövde ve yaprak gibi kısımlarından alınan bitki parçalarına çelik adı verilir. Çeliklerin
başka uygun bir yerde köklendirilerek yeni bir bitkinin elde edilmesine çelikle üreme denir (Görsel
1.34). Çelikle üremede birim alanda çok sayıda ve kısa sürede yeni bitkiler elde edilir. Afrika menekşe-
si, begonya, söğüt, kavak, elma, ayva, erik, asma ve zakkum gibi bitkiler çelikle üreyen bitkilere örnek
verilebilir.
Çelik
Görsel 1.34: Zakkum bitkisinde çelikle üreme
Aşılama İle Üreme
Çelikle üremenin farklı bir şeklidir. Bir bitkiden alınan sürgünün (aşı) başka bir bitkinin gövdesine
(anaç) eklenmesi tekniğidir. Aşılama yakın türler ya da aynı türe ait bireyler arasında yapılır. Bu sayede
üstün veya istenilen özelliklerin bir bitkide birleştirilmesi sağlanır (Görsel 1.35).
Örneğin kaliteli üzüm üretiminde meyve kalitesi yüksek aşılar, topraktaki hastalıklara dayanıklı
anaç bitkiye uygulanır. Meyve kalitesini belirleyen unsur aşının genleridir. Kolay yöntemlerle çoğaltıla-
mayan türlerin yok olmasını önlemek amacıyla da aşılama uygulanır.
Görsel 1.35: Elma ağacında aşılama yöntemi
Karekod 1.6: Aşılamayla ilgili video
BİYOLOJİ 10 44
