Page 57 - Biyoloji 11 | 1. Ünite
P. 57
Böbrek yetmezliğinde homeostatik fonksiyonlar bozulduğundan vücut sıvı hacminde ve sıvı bileşimin-
de önemli bozukluklar ortaya çıkar. Müdahale edilmezse vücutta sıvı, potasyum, asitler ve diğer maddeler
birikeceğinden hayati tehlike ortaya çıkar. Böbrek nakli uygun böbreğin bulunması durumunda gerçekle-
şebilir. Böbrek nakli yapılıncaya kadar klinikte diyaliz uygulaması yapılır (Görsel 1.6.8). Böbrek yetmezliği
olan bir kişinin kanı, diyalizde özel bir cihazdan geçirilir. Kandaki istenmeyen maddeler süzülür ve kandaki
konsantrasyon düşürülür. Süzülen kan yeniden kişiye verilir. Böbrek yetmezliği olan hastalar, böbrek nakli
oluncaya kadar haftada üç kez diyalize girmek zorundadırlar.
Görsel 1.6.8: Diyaliz uygulaması
Böbrek nakli, doku ve organ nakillerinde ilk sıralarda yer alır. Böbrek nakli yapılabilmesi için böbreğini
veren kişinin (verici) doku uygunluğu önemlidir. Genellikle akrabalık ilişkisi bulunanlar ile benzer genetik
yapıya sahip olanlar arasında böbrek nakli yapılabilir. Nakilden sonra vücudun nakledilen böbreği reddet-
memesi için bağışıklığı baskılayan ilaçlar kullanılır. Türkiye'de elli binin üzerinde böbrek yetmezliği olan
hasta vardır. Bu hastaların yarısı kadavra bekleme listesindedir. Böbreğini bağışlayan kişiler tek böbrekle
hayatlarında bir değişiklik olmadan yaşamlarını sürdürebilirler. Böbrek bağışı yapmak, organ bekleyen bin-
lerce hastanın yaşamasına olanak sağlamak demektir.
İdrar Yolu Enfeksiyonları
Üriner sistemin parçaları olan idrar kesesi ve üretra, çeşitli bakterilerin enfeksiyonu sonucu iltihapla-
nabilir. İdrar kesesinin iltihaplanması (sistit); sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, idrarda kan görül-
mesi, karın alt bölgesinde ağrı oluşması gibi belirtileri ortaya çıkarır. Üretra enfeksiyonu (üretrit) sistit
benzeri belirtilere sahiptir. Tedavi edilmezse diğer organlarda da sorunlar ortaya çıkabilir. Her iki rahat-
sızlıkta da hekim kontrolündeki tedaviyle hastanın sağlığına kavuşması sağlanabilir.
BİLGİLENİYORUM
Vücut, uykuya geçildiğinde ADH salgılayarak idrar oluşumunu yavaşlatır. Gece boyunca
rahat uyumayı sağlar. Yatmadan önce 2-3 bardak su içmek, ADH salgılansa bile böbrekleri
çalıştırır. Bu durumda uyku kalitesi bozulur.
161