Page 63 - Biyoloji 11 | 1. Ünite
P. 63
Kaslar; düz kas, kalp kası ve iskelet kası olmak üzere üç çeşittir (Görsel 1.2.18).
Düz kas Kalp kası
İç organların yapısında bulunan düz Kalbin yapısında yer alır. Silindirik
kaslar, mekik şeklindeki hücrelerden hücreleri dallanma gösterir. Kalp kası
oluşmuştur. Bu hücreler, tek çekirdekli hücreleri genellikle tek çekirdeklidir ve
olup aktin ve miyozin filamentler, hücre çok miktarda mitokondri içerir. Miyozin
boyunca düzenli olarak sıralanmadığın- ve aktin filamentlerin düzenli dizilimin-
dan düz kaslarda bantlaşma görülmez. Bu den dolayı kalp kası hücreleri mikroskop
nedenle bu hücrelerden oluşan kaslar, düz altında çizgili görünür. Bu hücreler, çizgili
kas olarak adlandırılır. Düz kaslar, yavaş olmaları nedeniyle iskelet kası hücreleri-
kasılıp yavaş gevşer. Düz kasların kasılıp ne benzer, hızlı kasılır. İstemsiz çalışmala-
gevşemesi, otonom sinir sistemi tarafın- rı nedeniyle düz kas hücrelerine benzerlik
dan düzenlenir ve bu kaslar istemsiz hare- gösterir. Çalışmaları otonom sinir sistemi
ket eder. Düz kaslar sinirsel, hormonal ve tarafından düzenlenir. Kalp kası hücreleri
fiziksel uyarılarla kasılır. Solunum, sindi- otonom sinir sistemi tarafından impuls
rim, dolaşım, üreme ve boşaltım sistem- almadan da kasılıp gevşeyebilir.
lerini oluşturan organların yapısında düz
kaslar bulunur.
İskelet kası
Vücutta en çok bulunan kas çeşididir.
Bu kaslar, iskelete tutunur. İskelet kasları-
nın işlevleri, beyin kontrolünde gerçekleş-
tiği için istemli olarak çalışır. İskelet kas-
ları, kas boyunca uzanan kas liflerinden
oluşur. Mikroskop altında çizgili görünür.
İskelet kasına çizgili kas da denir. Her bir
lif, uzun silindir şeklinde tek bir hücredir.
İskelet kası hücreleri, çok sayıda çekirdek
içerir. Çünkü bu hücrelerin her biri emb-
riyonik dönemde çok sayıda hücrenin
kaynaşmasıyla oluşmuştur. Bu hücreler,
oksijen depolayabilen ve demir içeren mi-
yoglobin pigmenti içerdiğinden kırmızı
renkte görünür. İskelet kasları hızlı kasılır
ve çabuk yorulur.
Görsel 1.2.18: Kas çeşitleri
75
