Page 64 - Biyoloji 11 | 1. Ünite

İNSAN FİZYOLOJİSİ
Kas Kasılması
Kas lifi çok sayıda miyofibril içerir. Miyofibriller, aktin ve miyozin filamentlerinden oluşur. Bu filament-
lerin düzenli dizilişlerinden dolayı mikroskopta bakıldığında iskelet kası hücrelerinde art arda tekrarla-
nan açık ve koyu bantlar görülür. Tekrarlanan bu bantlarda aktin
ve miyozin filamentler, belirli bir düzen içinde konumlanarak kasın
sarkomer adı verilen kasılma birimlerini oluşturur. Sarkomer, iki Z Önemli !
çizgisi arasında kalan kısımdır. İnce olan aktin filamentler Z çizgi-
sinde birbirine bağlanıp sarkomerin merkezine doğru uzanır. Kalın Düz kasta sarkomer bulunmaz.
olan miyozin filamentler ise sarkomerin merkezinde birbirine tutu-
nur. Sarkomerdeki bantlaşma incelendiğinde sadece aktin filament-
lerden oluşan bölgeye I bandı aktin ve miyozin filamentlerin birlikte
yer aldığı bölgeye A bandı adı verilir. A bandının ortasında sadece
miyozin proteinlerinden oluşan, açık renk olarak görünen bölgeye H
bandı adı verilir (Görsel 1.2.19).

Kas lifi Önemli !
Sarkomer

Kasın boyu, kasılma sırasında
kısalırken kalınlığı artar fakat hacmi
ve kütlesi değişmez.

Sarkomer Z çizgisi

Gevşeme sırasında
A bandının boyu değişmez.
A Bandı
H Bandı I bandı genişler.
H bandı yeniden görülür hâle gelir.
I Bandı Z çizgileri birbirinden uzaklaşır.
H Bandı Sarkomerin boyu uzar.
Gevşemiş kas
I Bandı I Bandı
A Bandı

Sarkomer
Aktin
Kasılma sırasında

A Bandı A bandı boyu değişmez.
H Bandı I bandı daralır.
H bölgesi daralarak kaybolabilir.
I Bandı Z çizgileri birbirine yaklaşır.
Sarkomerin boyu kısalır.
Kasılmış kas
Miyozin

Görsel 1.2.19: Kasın kasılma ve gevşemesi
76