Page 67 - Biyoloji 11 | 1. Ünite
P. 67
Kas, gevşeyip dinlenmeye geçince reaksiyonun tersi gerçekleşir. Böylece kreatin fosfat yeniden sentezle-
nir ve depolanır.
Kreatin + ATP Kreatin fosfat + ADP
Kasta enerji ihtiyacının devam etmesi durumunda kas hücresinde depolanan glikojen molekülü par-
çalanır böylece glikoz fosfat molekülü açığa çıkar. Bu madde kana geçemez sadece kaslarda yakıt olarak
kullanılır.
Glikoz fosfat, kas hücrelerinde ya oksijenli solunumda kullanılarak (öncelikli olarak) ya da laktik asit
fermantasyonunda kullanılarak ATP elde edilir.
Oksijenli solunum
Glikojen Glikoz CO + H O + ATP
2 2
Laktik asit fermantasyonu
Glikojen Glikoz Laktik asit + ATP
Laktik asit fermantasyonu sonucunda açığa çıkan laktik asit, kana karışıp beyne ulaşınca yorgunluk hissi
oluşturur. Laktik asit ya dinlenme anında karaciğerde pürivik asite dönüşür ve oksijenli solunumda kullanı-
lır ya da önce glikoza ardından glikojene dönüşüp karaciğerde depolanır.
İskelet kaslarının kasılması sırasında ATP, kreatinfosfat, glikoz, oksijen, glikojen miktarı azalır; ADP,
fosfat, kreatin, karbondioksit, su, laktik asit, ısı miktarı artar.
Tendonlar
Kaslar kemiklere tendonlarla bağlanır. Tendonlar kasları kemiklere bağlayan bağ doku liflerinden oluş-
muş yapıdır (Görsel 1.2.22). Tendonlar kasılmaz. Fiziksel gerilmelere karşı dayanıklıdır.
Diz Omuz
Tendon
Ayak
bileği
Görsel 1.2.22: Tendonlar
BİLGİLENİYORUM
Bazı kaslar birbirine zıt çalışır. Bu kaslara antagonist kaslar denir. Antagonist kaslardan biri ka-
sılırken diğeri gevşer. Böylece iki farklı yönde dengeli ve hızlı hareket sağlanır. Kolun üst kısmında
yer alan pazu kasları antagonist kaslara örnektir.
79