Page 7 - Biyoloji 9 | 1.Ünite

1.1.1. CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

A) HÜCRESEL YAPI

Organizmaların yapısal ve işlevsel birimi hücredir. Hücreler yapı-
sal olarak prokaryot ve ökaryot olmak üzere iki çeşittir. Prokaryot
canlılar, zarla çevrili çekirdek ve organellere sahip olmayan tek bir
hücreden oluşurken ökaryot canlılar zarla çevrili çekirdek ve orga-
nellere sahip tek ya da çok sayıda hücreden meydana gelir. Bakteri
Karekod 1.1:
(Görsel 1.3), amip, paramesyum tek hücreli canlılara; bitkiler, man- Canlıların ortak özellikleri
tarlar ve hayvanlar çok hücreli canlılara (Görsel 1.4) örnek olarak
verilebilir.

Görsel 1.3: Bakteriler tek hücreli canlılardır. Görsel 1.4: Arpa ve uğur böceği
çok hücreli canlılardır.
B) BESLENME

Canlılar, madde ve enerji ihtiyaçlarını karşılamak için beslenmek
zorundadır. İhtiyaç duyduğu besinleri kendi üretebilen canlılara
üretici (ototrof) denir. Örneğin bitkiler; su, mineral, karbondioksit
gibi gerekli maddeleri ve güneş ışığını kullanarak kendi besinlerini
üretir (Görsel 1.5). Besinlerini dış ortamdan hazır olarak alan can-
lılara da tüketici (heterotrof) denir. Mantarlar ve hayvanlar, tüketici
canlılara örnektir (Görsel 1.6).

Görsel 1.5: Bitkiler Görsel 1.6: Hayvanlar
üretici canlılardır. tüketici canlılardır.
C) SOLUNUM
Canlılar, yaşamsal faaliyetlerini (Görsel 1.7) gerçekleştirmek için
enerjiye ihtiyaç duyar. Bu nedenle enerji elde etmek için besin mo-
nomerlerini solunum reaksiyonlarıyla parçalayıp ATP sentezler.
Görsel 1.7: Çiçekten beslenen arı aldığı
Solunum reaksiyonları; oksijenli solunum, oksijensiz solunum ve besini, uçmak ve diğer yaşamsal
fermantasyon olmak üzere üç çeşittir. faaliyetleri yapmak için kullanır.
19
Yaşam Bilimi Biyoloji