Page 3 - Kimya 11 | Çalışma Defteri -7
P. 3
Hatırlıyor muyum?
Aşağıdaki bilgileri hatırlayıp hatırlamadığınızı ilgili bölüme işaretleyiniz. Puan durumunuza göre
aşağıdaki karekodları okutarak konu eksiklerinizi tamamlayınız.
Hatırlıyorum
2 Puan
1 Bir tepkimenin gerçekleşebilmesi için tepkimeye giren kimyasal türlerin birbirleriyle Kısmen Hatırlıyorum
çarpışması ve etkileşmesi gerekmektedir. Kimyasal türlerin çarpışmasını ve tepkime
1 Puan
hızını açıklayan teori çarpışma teorisidir. Hatırlamıyorum
Çarpışma teorisine göre bir kimyasal tepkimenin hızı tepkimeye giren kimyasal 0 Puan
türlerin çarpışma sayısıyla orantılıdır. Tepkimeye giren kimyasal türler ne kadar
çok çarpışıyorsa tepkime o kadar hızlı gerçekleşir.
Yeterli kinetik enerjiye sahip olmayan kimyasal türler uygun geometri ile çarpışsa
da ürün oluşturamaz. Yeterli kinetik enerjiye sahip kimyasal türler uygun geometri
ile çarpıştıklarında ürün oluşturur. Ürün oluşabilmesi için uygun geometride ve
yeterli kinetik enerjiye sahip taneciklerin çarpışması gerekir. Bu nedenle bütün
çarpışmalar ürün oluşturmaz. Toplam çarpışma sayısına göre çok az çarpışma
ürünle sonuçlanır. Kimyasal tepkimeye neden olan çarpışmalara etkili veya etkin
çarpışma denir.
Kimyasal tepkimenin hızı etkin çarpışma sayısı ile doğru orantılıdır. Tepkimenin
gerçekleşebilmesi için çarpışan taneciklerin sahip olmaları gereken minimum
toplam kinetik enerjiye eşik enerjisi (aktifleşme enerjisi) denir (Ea ile gösterilir).
Bir tepkimenin aktifleşme enerjisi tepkimeye giren maddelerin türüne bağlıdır
ve sıfırdan büyüktür.
Bir tepkimede yeterli kinetik enerjiye sahip türler çarpıştıklarında atomlar Hatırlıyorum
arasındaki bağlar kopar ya da zayıflar. Atomlar yeniden düzenlenirken yüksek 2 Puan
2 enerjili kararsız atom grupları (ara ürün) oluşur. Bu şekildeki atom gruplarına Kısmen Hatırlıyorum
aktifleşmiş kompleks denir. 1 Puan
Bir çarpışmanın tepkimeyle sonuçlanabilmesi için; Hatırlamıyorum
• Tepkimeye girenlerin uygun geometride ve aynı düzlemde çarpışmaları, 0 Puan
• Tepkimeye girenlerin yeterli kinetik enerjiye sahip olması,
• Aktifleşmiş kompleks ürünün oluşması gerekir.
Tepkimeye girenlerin ürünlere dönüşmesine ileri tepkime, ürünlerin girenlere
dönüşmesine geri tepkime denir. Her iki tepkime de aktifleşmiş kompleks
üzerinden yürür.
MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 3 KİMYA-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ