Page 58 - Coğrafya 11 | 2.Ünite
P. 58

BEŞERÎ SİSTEMLER


               Krom,  demir-çelik  sanayisinin  önemli  bir  ham
            maddesidir.  Metalurji  sanayisinde  paslanmaz  çelik
            yapımında  kullanılan  krom,  bu  özelliğinden  dola-
            yı  metal  ve  silah  endüstrisi  için  oldukça  önemlidir
            (Gör sel 2.106). Krom; çeliğe sertlik, kırılma ve darbe-
            lere karşı direnç, aşınma ve oksitlenmeye karşı koru-
            ma sağ lar. Dolayısıyla bu madenin çeşitli alaşımları;
            mermi, deniz altı, gemi, uçak, top ve silahlarla ilgili
            destek sistemlerinde kullanılır. Krom kimyasalların-
            dan paslan mayı önleyici özelliklerinden dolayı uçak
            ve gemi sanayilerinde de  yararlanılır. Ayrıca kimya
            endüstrisi, boya ham maddesi, metal kaplama, deri
            tabak lama,  boya  maddeleri  (pigment),  seramikler,   Görsel 2.106: Paslanmaz çelik üretimi
            parlatıcı gereçler ve organik sentetikler kromun di-
            ğer kullanım alanlarıdır. Toplamda yaklaşık 26 milyon tonluk rezerve sahip olan Türkiye, yıllık bazda yak-
            laşık 1,5 milyon tonluk üretimiyle dünyanın sayılı krom üreticileri arasında yer almaktadır. Ülke genelinde
            önemli krom yatakları; Guleman Bölgesi, Sivas-Erzincan-Kop Dağ Bölgesi, Fethiye-Köyceğiz-Denizli Bölgesi,
            Mersin-Adana-Kay seri Bölgesi, Bursa-Kütahya-Eskişehir Bölgesi ve İskenderun-Gaziantep Bölgesi'nde bu-
            lunmaktadır (Grafik 2.16).


                                                 %3
                                             %6
                                        %9
                                                                                         Guleman (Elâzığ)

                                    %13                                                  Sivas-Erzincan-Kop Dağı
                                                           %44
                                                                                         Fethiye-Köyceğiz-Denizli
                                                                                         Mersin-Adana-Kay seri
                                                                                         Bursa-Kütahya-Eskişehir
                                               %25
                                                                                         Diğer




                       Grafik 2.16: Türkiye krom rezervlerinin çıkarılan bölgelere göre dağılım oranları (MTA)


               Boksit, sanayide değişik alanlarda kullanılmaktadır. Alüminyumun ham maddesi olan boksit; hafif ve da-
            yanıklı olduğundan uçak sanayisinde, otomobil, ev eşyaları ve elektrik malzemelerinin yapımında kullanılır.
            Ayrıca bu madenin elektrik-elektronik sanayisinde, konserve ve ambalaj sanayisinde, izolasyon malzemele-
            rinin yapımında (Gör sel 2.107) ve inşaat sektöründe de kullanımı mevcuttur (Görsel 2.108).






















             Görsel 2.107: Alüminyumun izolasyon malzemesi olarak kullanımı  Görsel 2.108: Alüminyumun pencere yapımında kullanımı

      134
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63