Page 63 - Coğrafya 11 | 2.Ünite

11. Sınıf
TÜRKİYE'DE EKONOMİ

Nükleer enerji, nükleer santrallerde uranyum
atom çekirdeklerinin parçalanması sonucu açığa çı-
kan enerjidir. Türkiye, Akkuyu (Mersin) ve Sinop’ta
nükleer sant ral kurmak için çalışmalara başlamış-
tır. Türkiye’nin yaklaşık 10 bin ton uranyum, 380 bin
ton da toryum rezervi bulunmaktadır. Türkiye’nin en
önemli toryum yatağı Sivrihisar’dadır (Eskişehir).
Su gücü (hidroelektrik) enerjisi, yenilenebilir te-
miz enerji kaynaklarındandır. Türkiye'nin yüksek ve
engebeli olması, hidroelektrik potansiyelinin yüksek
olmasını sağlamıştır. Ortalama yağış miktarının yıl-
lara göre değişmesi, hidroelektrik enerji üretiminin
dalgalanmasına neden olmaktadır. Türkiye’nin hidro- Görsel 2.117: Keban Barajı (Elazığ)
elektrik enerji potansiyeli 433 milyar kWh civarındadır. An cak bunun ekonomik anlamda %38’lik bölümü
(216 milyar kWh) değerlendirilebilmektedir. Türkiye'de 2018 yılına ait elektrik üretiminin %19,8'si mevcut
653 adet hidroelektrik santralinden karşılanmıştır (Görsel 2.117). Türkiye, sahip olduğu su kaynaklarına ait
potansiyelin henüz tamamını kullanamamaktadır (Tablo 2.17).

Tablo 2.17: Türkiye’de Hidroelektrik Santrallerinin Enerji Potansiyeli (2018, DSİ)
Mevcut Durum Ortalama Yıllık Üretim (GWh/yıl) Oranı (%)

İşletmede 99 051 62
İnşaat hâlinde 13 427 9

İnşaatına henüz başlanmayan 46 907 29

Güneş enerjisi, çevre temizliğine olan katkısından dolayı fosil yakıtlara alternatif bir enerji kaynağıdır.
Günümüzde konut, iş yeri ve seraların ısıtılması, sıcak su temini, tarım ürünlerinin kurutulması gibi birçok
alanda kullanılan bu enerji kaynağı elektrik enerjisine çevrilebilmektedir (Görsel 2.118). Bu enerji üretimine
önem veren Türkiye'de son yıllarda güneş santrallerinde önemli bir artış söz konusudur. İç ve güney kesim-
lerde oldukça yaygın olan bu santrallerden (Kayseri, Konya, Balıkesir, Denizli, Mersin vb.) 2018 yılı sonunda
Türkiye'deki toplam elektrik üretiminin yaklaşık %2,5'i karşılanmıştır.
Rüzgâr enerjisi, çevreyi kirletmeyen temiz ve tükenmez bir enerji kaynağıdır. Bu enerjinin en büyük de-
zavantajı rüzgârın değişken karakterli olmasıdır. Rüzgâr türbinleri, hareket hâlindeki havanın kinetik ener-
jisini öncelikle mekanik enerjiye ve sonrasında elektrik enerjisine dönüştüren makinelerdir (Görsel 2.118).
Türkiye'de 2018 sonu itibarıyla işletmede olan lisanslı rüzgâr enerji santrallerinin kurulu gücü 7 005 MW'tır.
Rüzgâr enerjisinden özellikle Balıkesir, İzmir, Manisa, Hatay, Osmaniye, İstanbul ve Çanakkale illerinde elekt-
rik üretme amaçlı yararlanılmaktadır.

Görsel 2.118: Güneş paneli ve rüzgâr türbini

139